Ik ga hier verder:
http://blogs.z24.nl/boumans_blog/
dinsdag 1 december 2009
woensdag 25 november 2009
Franse bank maakt wereld perfect
Mooi gemaakt, die nieuwe commercial van Crédit Agricole. Maar gaat dit werken? Dat je wat groene projecten gaat financieren is prachtig, maar dit is echt over the top... (met Sean Connery en Peer Gynt)
Gaat Dubai failliet?
Hier een voorspelling uit februari 2008 op basis van de Wie-Heeft-De-Hoogste-index
Km-heffing moet pijn doen
Ook zo boos op Camiel Eurlings? Dat komt door je hersenen. Die voelen pijn bij iedere betaling, ontdekten neuro-economen. Maar het is goede pijn omdat die de files korter maakt.
Lees hier verder...
Lees hier verder...
maandag 23 november 2009
Tien beste speculanten aller tijden
The Business Insider zet ze op een rij. (Okay, het zijn eigenlijk de beste tien Amerikaanse speculanten van de afgelopen tachtig jaar, maar daarom niet minder interessant).
Overeenkomst tussen de tien: ze zetten al hun geld op een zeldzame gebeurtenis. En toen die gebeurtenis toch gebeurde, waren ze rijk.
Wat kunnen we daarvan leren? Niets. Want er waren waarschijnlijk tienduizend speculanten die gokten op een andere zeldzame gebeurtenis, die niet gebeurde en al hun geld kwijtraakten zodat ze niet in een lijstje met Tien Beste Speculanten Aller Tijden terecht kwamen.
Overeenkomst tussen de tien: ze zetten al hun geld op een zeldzame gebeurtenis. En toen die gebeurtenis toch gebeurde, waren ze rijk.
Wat kunnen we daarvan leren? Niets. Want er waren waarschijnlijk tienduizend speculanten die gokten op een andere zeldzame gebeurtenis, die niet gebeurde en al hun geld kwijtraakten zodat ze niet in een lijstje met Tien Beste Speculanten Aller Tijden terecht kwamen.
zaterdag 21 november 2009
Vis bijna op
De EU-ministers van Landbouw hebben vrijdag een serie technische voorstellen van de Europese Commissie om de visstand te verbeteren afgewezen. Ze hebben besloten het pakket van 2009 met nog een jaar te verlengen. Daardoor is er tijd de voorstellen van de Europese Commissie nog eens tegen het licht te houden en met de sector te bespreken.Natuurlijk, nog maar een jaar uitstel. Er schijn laatst nog een vis te zijn gesignaleerd voor de kust van Vlissingen. Pas als de Noordzee helemaal leeg is, gaan we maatregelen nemen...
vrijdag 20 november 2009
donderdag 19 november 2009
Herstel in slakkengang
Lees hier verder...
woensdag 18 november 2009
Bange amateurs verzieken kilometerheffing
De Telegraaf beleeft veel plezier aan de kilometerheffing. De Kabinetsplannen zijn al dagen voorpaginanieuws.
Nou ja, nieuws. De krant drukt vooral angstverhalen en ophitsende opinies af. ‘Werkende Nederlanders zijn de dupe’ van de kilometerheffing. ‘Een overgrote meerderheid van de Nederlanders gelooft niet dat er straks minder files zijn’. En als je kilometerkastje straks stuk is, draai je ‘het gevang in’.
Zo kan de krant het nog wel een paar weken volhouden. Er wordt op de redactie waarschijnlijk al hard getypt aan de onthulling ‘Kilometerkastjes kankerverwekkend’. De Haagse redactie onthult: ‘Ministers mogen kilometerprijs declareren’. En het is wachten op het hoofdredactionele commentaar ‘Buitenlanders betalen minder.’
'Pure diefstal'
In de Tweede Kamer brullen VVD, PVV en SP met de Telegraaf mee. “Zelfs in de Sovjet-Unie bestond er niet zo'n grote controle”, beweerde VVD-er Aptroot deze week. “Iemand die een vette luxewagen kan betalen is goedkoper uit", wist de SP. En PVV-er Richard de Mos stelde: “De kilometerheffing is pure diefstal en totaal ineffectief omdat de files er geen millimeter korter van worden”.
Arme Camiel Eurlings. Hij heeft jaren gewerkt aan ‘draagvlak’ onder de Nederlandse voor de kilometerheffing, en nu moet hij toezien hoe de dat binnen enkele dagen vakkundig wordt ontmanteld. Zelfs de ANWB, met veel moeite het heffingskamp binnengeknuffeld, is aan het draaien en ‘weet niet of het met een positief eindoordeel komt’.
Bloederig broodmes
De hetze tegen de kilometerheffing past in een bizarre trend van de laatste jaren, waarbij kennis verdacht is en wantrouwen de norm. We zijn een land van pedante amateurs die met een bloederig broodmes in de hand staan te schreeuwen dat de hartchirurg zijn werk niet goed doet.
Of het nu gaat om griepvaccinatie, straling van elektriciteitsmasten of de invoering van de euro, je hoeft er geen verstand van te hebben om een stellige mening te verkondigen. Boos en argwanend zijn is genoeg om het debat te domineren, naar experts wordt niet geluisterd.
Zeker bij de kilometerheffing is dat zonde, omdat de mensen die er wel verstand van hebben – verkeersdeskundigen en vervoerseconomen – veel van de spookverhalen zouden kunnen ontkrachten.
Prijsmaatregelen effectief
Vijf jaar geleden schreven de experts van de VU, SEO, TU Delft en de Universiteit Groningen gezamenlijk een rapport waarin ze hun kennis helder presenteren. De stelling ‘de files worden er niet korter van’, is gebazel. Uit de enorme stapel onderzoeken, praktijkstudies en modelsimulaties blijkt zonneklaar dat ‘prijsmaatregelen de congestie vaak effectief bestrijden.’
Ook argumenten als ‘mensen hebben geen alternatief voor de auto’ of ‘ik moet nu eenmaal om een vaste tijd op kantoor zijn’ snijden geen hout. Een juist ingevoerde kilometerheffing, met een tarief dat gedurende de spits in hoogte varieert, kan er voor zorgen dat dezelfde hoeveelheid automobilisten als voor de heffing op hetzelfde moment op de bestemming aankomt. Maar dan zonder file!
De truc is dat je met een heffing er in principe voor kunt zorgen dat er door de flessenhals op de route (bijvoorbeeld de Coentunnel) het maximale aantal auto’s passeert – maar niet meer dan dat aantal. Er gaan dus evenveel auto’s door de Coentunnel als voorheen, maar dan zonder file. Niemand hoeft de auto te laten staan en of er openbaar vervoer is, is niet van belang.
Hoe dat kan? Doordat sommige mensen op een ander moment vertrekken om te profiteren van een lagere kilometerheffing. Bij veel potentieel aanbod – bijvoorbeeld om half negen – is de heffing hoog. Een half uur later, als het potentiële aanbod afneemt gaat de prijs omlaag. (Lees hier een uitgebreid artikel over dit mechanisme)
Erkend specialist
Ingewikkeld? Jazeker. Daarom is het goed dat iemand als vervoerseconoom Erik Verhoef van de Vrije Universiteit zich al twintig jaar intensief bezighoudt met het bestuderen van de kilometerheffing en andere varianten van variabel betalen.
Verhoef is inmiddels hoogleraar en een internationaal erkend specialist. Maar de Telegraaflezer is hem de afgelopen dagen in de in de kolommen niet tegengekomen.
Wel was er alle ruimte voor beroepschauffeur Albert Hellings uit Geldrop, die ons zijn weldoordachte mening laat weten laat weten: “Dat de files daardoor gaan slinken, daar geloof ik niets van. Ik denk niet dat mensen de auto meer zullen laten staan, ik niet in elk geval.”
Zie ook hier
Nou ja, nieuws. De krant drukt vooral angstverhalen en ophitsende opinies af. ‘Werkende Nederlanders zijn de dupe’ van de kilometerheffing. ‘Een overgrote meerderheid van de Nederlanders gelooft niet dat er straks minder files zijn’. En als je kilometerkastje straks stuk is, draai je ‘het gevang in’.
Zo kan de krant het nog wel een paar weken volhouden. Er wordt op de redactie waarschijnlijk al hard getypt aan de onthulling ‘Kilometerkastjes kankerverwekkend’. De Haagse redactie onthult: ‘Ministers mogen kilometerprijs declareren’. En het is wachten op het hoofdredactionele commentaar ‘Buitenlanders betalen minder.’
'Pure diefstal'
In de Tweede Kamer brullen VVD, PVV en SP met de Telegraaf mee. “Zelfs in de Sovjet-Unie bestond er niet zo'n grote controle”, beweerde VVD-er Aptroot deze week. “Iemand die een vette luxewagen kan betalen is goedkoper uit", wist de SP. En PVV-er Richard de Mos stelde: “De kilometerheffing is pure diefstal en totaal ineffectief omdat de files er geen millimeter korter van worden”.
Arme Camiel Eurlings. Hij heeft jaren gewerkt aan ‘draagvlak’ onder de Nederlandse voor de kilometerheffing, en nu moet hij toezien hoe de dat binnen enkele dagen vakkundig wordt ontmanteld. Zelfs de ANWB, met veel moeite het heffingskamp binnengeknuffeld, is aan het draaien en ‘weet niet of het met een positief eindoordeel komt’.
Bloederig broodmes
De hetze tegen de kilometerheffing past in een bizarre trend van de laatste jaren, waarbij kennis verdacht is en wantrouwen de norm. We zijn een land van pedante amateurs die met een bloederig broodmes in de hand staan te schreeuwen dat de hartchirurg zijn werk niet goed doet.
Of het nu gaat om griepvaccinatie, straling van elektriciteitsmasten of de invoering van de euro, je hoeft er geen verstand van te hebben om een stellige mening te verkondigen. Boos en argwanend zijn is genoeg om het debat te domineren, naar experts wordt niet geluisterd.
Zeker bij de kilometerheffing is dat zonde, omdat de mensen die er wel verstand van hebben – verkeersdeskundigen en vervoerseconomen – veel van de spookverhalen zouden kunnen ontkrachten.
Prijsmaatregelen effectief
Vijf jaar geleden schreven de experts van de VU, SEO, TU Delft en de Universiteit Groningen gezamenlijk een rapport waarin ze hun kennis helder presenteren. De stelling ‘de files worden er niet korter van’, is gebazel. Uit de enorme stapel onderzoeken, praktijkstudies en modelsimulaties blijkt zonneklaar dat ‘prijsmaatregelen de congestie vaak effectief bestrijden.’
Ook argumenten als ‘mensen hebben geen alternatief voor de auto’ of ‘ik moet nu eenmaal om een vaste tijd op kantoor zijn’ snijden geen hout. Een juist ingevoerde kilometerheffing, met een tarief dat gedurende de spits in hoogte varieert, kan er voor zorgen dat dezelfde hoeveelheid automobilisten als voor de heffing op hetzelfde moment op de bestemming aankomt. Maar dan zonder file!
De truc is dat je met een heffing er in principe voor kunt zorgen dat er door de flessenhals op de route (bijvoorbeeld de Coentunnel) het maximale aantal auto’s passeert – maar niet meer dan dat aantal. Er gaan dus evenveel auto’s door de Coentunnel als voorheen, maar dan zonder file. Niemand hoeft de auto te laten staan en of er openbaar vervoer is, is niet van belang.
Hoe dat kan? Doordat sommige mensen op een ander moment vertrekken om te profiteren van een lagere kilometerheffing. Bij veel potentieel aanbod – bijvoorbeeld om half negen – is de heffing hoog. Een half uur later, als het potentiële aanbod afneemt gaat de prijs omlaag. (Lees hier een uitgebreid artikel over dit mechanisme)
Erkend specialist
Ingewikkeld? Jazeker. Daarom is het goed dat iemand als vervoerseconoom Erik Verhoef van de Vrije Universiteit zich al twintig jaar intensief bezighoudt met het bestuderen van de kilometerheffing en andere varianten van variabel betalen.
Verhoef is inmiddels hoogleraar en een internationaal erkend specialist. Maar de Telegraaflezer is hem de afgelopen dagen in de in de kolommen niet tegengekomen.
Wel was er alle ruimte voor beroepschauffeur Albert Hellings uit Geldrop, die ons zijn weldoordachte mening laat weten laat weten: “Dat de files daardoor gaan slinken, daar geloof ik niets van. Ik denk niet dat mensen de auto meer zullen laten staan, ik niet in elk geval.”
Zie ook hier
maandag 16 november 2009
Mankiw: Nederland bij Pigou-club
Econoom Greg Mankiw pleit al jaren voor hogere brandstofaccijns, of andere belastingen op variabel gebruik van de auto. Hij is dan ook blij met het plan voor rekeningrijden.
Lees hier meer over zijn Pigou-club
Lees hier meer over zijn Pigou-club
vrijdag 13 november 2009
Nederland uit recessie
Gratis geld door open grenzen
Liberaliseer de handel, en wordt rijk. Dat geldt zeker voor Nederland, zo toont nieuw onderzoek weer eens aan. Maar waarom heffen we dan nog steeds 8 procent invoerbelasting op niet-Europese skischoenen?
Lees hier verder...
Lees hier verder...
donderdag 12 november 2009
Schaf het rekenonderwijs af
Domme sommen
Van alle komkommerdiscussies van deze zomer, heeft die over het rekenonderwijs me het meest aan het denken gezet. De Volkskrant meldde begin augustus dat meer dan een kwart van de basisscholen met rekenen slecht presteert. “Verontrustend”, was deze slechte rekenprestatie.
De krant wist ook een oorzaak te melden. Waarschijnlijk is deze ‘crisis in het onderwijs’ te wijten aan de nieuwe ‘onbewezen’ lesmethoden. Klassieke sommenmakers hebben het afgelegd tegen de aanhangers van het ‘realistische rekenonderwijs’. Kinderen krijgen verhaaltjes voorgeschoteld, in plaats van abstracte sommen. Dat moest wel mis gaan.
De bijval was enorm. Rekenen moet je leren door te stampen en te oefenen, vonden de Volkskrant-lezers. Een van hen wist wel een oplossing voor de crisis: “Op de zolders van de schoolgebouwen, zullen vast nog wel wat vergeelde en rekenleerboekjes liggen uit 1965 of van eerdere jaargangen”, schreef hij. “Welnu, als de bliksem naar de drukker met die boekjes en heruitgeven”.
Dit soort verontwaardiging is natuurlijk heerlijk voor de nieuwsluwe zomervakantie. Of beter: voor iedere vakantie. Het NRC-Handelsblad was immers met hetzelfde onderwerp ook al zo leuk de kerstvakantie doorgekomen. Marc Chavannes, de iedere week weer wat meer naar het reactionaire uiterste opschuivende commentator van het NRC, veegde toen in een aantal stukken de vloer aan met de ‘babbelrekenkunde’. Het zorgt voor slechte tegenprestaties, wist Chavannes, en “de voorvechters van realistisch rekenen vertonen sektarisch gedrag”.
Mijn eerste reactie? Meteen afschaffen die modernistische rekenmethodes. Gewoon weer tafels leren, staartdelingen maken en breuken oefenen. Ik ben daar ook niet slechter van geworden. Ik heb zelf kinderen in de laagste klassen van de basisschool. Natuurlijk wil ik ook dat ze daar alle tafels in hun hoofdje geramd krijgen. Niks nadenken, gewoon leren. Zo hoort dat nu eenmaal.
Maar er is iets helemaal mis met deze impulsieve reactie. Want waarom moeten schoolkinderen tegenwoordig eigenlijk kunnen rekenen? Zijn de rekenkunstjes nu echt het beste wat we onze kinderen, gedurende die fantastische jaren dat hun hersens nog wagenwijd openstaan, kunnen leren? Van alle geweldige dingen die we zo in de jonge geesten kunnen laten stromen, kiezen we de tafel van zeven, gelijknamig maken van breuken en vermenigvuldigen van enorme getallen.
Alsof nooit het rekenmachientje is uitgevonden. Op iedere laptop en elk mobieltje zit er tegenwoordig een. Bij de groothandel koop je honderd rekenmachientjes voor nog geen zestig euro. Voor iets meer dan een miljoen euro kun je er een uitdelen aan alle 1,8 miljoen Nederlandse basisschoolleerlingen. (Dat heb ik uitgerekend in Excel). Geef 15 euro per kind uit, en iedereen krijgt een wetenschappelijke rekenmachine die meer kan dan een 12-jarige ooit zal leren. Beschouw het als een vooruitgang: dankzij de moderne technologie hoeven we helemaal niet meer te leren rekenen. Een bevrijding. Kinderen krijgen tijd om echt nuttige vakken te leren, zoals Engels of blindtypen met tien vingers.
Maar die verpleegster in het ziekenhuis dan? Die kan straks de juiste medicatie niet meer uitrekenen. Geef haar in hemelsnaam ook snel een rekenmachine. Aan mijn bed graag geen hoofdrekenende zuster - ook niet een van voor de Mammoetwet.
Zonder rekenen geen wiskundeonderwijs, werpt u misschien tegen. Klinkt logisch. Maar zou het niet nog logischer zijn om de kinderen dan maar direct wiskunde te leren? Wiskunde begint niet met uit het hoofd leren van tafels. Dat is geheugentraining. En ook niet met rekentrucjes die de leerling wel kan toepassen, maar niet begrijpt. Hoofdrekenwonder Willem Bouman (geen familie), die moeiteloos de wortel trekt uit een getal met achttien cijfers, was op de HBS slecht in wiskunde.
En toch, zal ik net als Marc Chavannes boos worden als mijn kinderen op school niet ouderwets leren rekenen. Ik denk dat het komt omdat we de kwaliteit van het onderwijs afmeten aan de enige referentie die we kennen: ons eigen onderwijs. Alleen als kinderen leren wat wij leerden is het goed. Die reflex zadelt het onderwijs op met een vertraging van een kwart eeuw. Of nog erger, want ons onderwijs werd weer bepaald door de onderwijservaring van onze eigen ouders. Ad infinitum. Zo beschouwd is het logisch dat de school de enige plek is waar – net als ten tijde van onze grotbewonende voorouders - nog met krijt op de muur wordt geschreven.
De Prius is geen Buckler
Bas van Putten test de Toyota Prius en is lyrisch:
DE PRIUS markeert de capitulatie voor een nieuwe nuchterheid die eerst gedwongen boog voor het verkeersinfarct en het emissiespook, maar zich heeft neergelegd bij het onvermijdelijke. Hij symboliseert de overwinning van het pragmatisme op de tot welvaartshysterie verworden autofilie van de mannenbroeders onder de tapijtverkopers en hypotheekadviseurs. Geen Youp van ’t Hek die hem klein krijgt. We zijn de statusgevoeligheid voorbij en tonen met de Prius, triomfantelijk bevrijd, de overwinning van die zwakte. Kom maar op met je Audi’s: genoeg is genoeg. Het is mooi geweest.
woensdag 11 november 2009
Gooi de Grieken uit de euro!
Brussel is woest op de Grieken, die keer op keer liegen over het begrotingstekort. Men dreigt met boetes. Kunnen we Griekenland niet gewoon uit de monetaire unie gooien?
Lees hier verder...
Inzichtkaart Kredietcrisis
Eerder dit jaar maakte ik met Marc Houben (oud chef-economie NRC Handelsblad) een 'Inzichtkaart' van de kredietcrisis. Compact, opvouwbaar en watervast, wat wil je nog meer. Nu is er ook een digitale versie. Kijk hier maar: http://www.redactiepartners.nl/inzichtkaart/
dinsdag 10 november 2009
Speltheorie
Oud filmpje, dat ik weer tegekwam via het weblog van econoom John Taylor. Speltheorie in actie!
Taylor schrijft:
Taylor schrijft:
In the classic case of duopoly, two firms (call them Sarah and Steve) produce and sell a good in a single market. Each firm has the choice of charging a high price or a low price. A simple case is shown in the payoff table at the right. If Sarah and Steve cooperate and both charge a high price they split the higher profits. Each gets 50. But if Sarah undercuts Steve and charges a lower price, she will steal all the customers from Steve. She gets 100 and he gets 0 profits. Or Steve might undercut Sarah, and then he gets 100 and she gets 0. If they both charge a lower price, they both lose out. Of course consumers benefit by the low price which is why this is an important economic issue. The game of Golden Balls has the exact same structure. I showed this video in lectures today. It was a hit.
vrijdag 6 november 2009
Pas toe of leg uit
De bekeuring was terecht. Ja, ik had zitten bellen in de auto. En ja, ik had daarbij het toestel in m’n hand gehouden. Maar vervelend was het wel. Niet alleen kostte het grapje me ruim 150 euro, mij werd ook nog eens uitgebreid de les gelezen.
Het telefoongesprek was echt heel belangrijk geweest, vertelde ik de agenten. Ze waren niet onder de indruk. Hou je aan de wet, of ontvang een boete, meer mogelijkheden zijn er niet.
Dat lijkt zo logisch als wat, maar in de diffuse wereld van de corporate governance is er toch ook een andere optie. Wie zich niet aan de regels houdt, mag ook dat gewoon uitleggen. Comply or explain, pas toe of leg uit, is het belangrijkste principe uit de Europese en Nederlandse gedragregels voor grote bedrijven.
Het is het uitgangspunt van de Europese Corporate Governance Code en van de Nederlandse Code Tabaksblat. En toen de Nederlandse bankensector in september van dit jaar een eigen Code Banken presenteerde, met regels over bonussen, stond ook daar met dikke letters boven: pas toe of leg uit.
Enorme, risicoverhogende bonussen mogen nooit en te nimmer worden uitgedeeld bij de banken. Ze zijn ongeoorloofd, verboden, illegaal. Tenzij een bank netjes uitlegt waarom ze medewerkers toch zeven keer het jaarsalaris uitbetaalt voor het nemen van korttermijnrisico’s die de financiële stabiliteit van de wereldeconomie ondermijnen. Dan mag het natuurlijk wel.
Toen ik bij RTL-Z mijn verbazing uitsprak over de ondragelijke lichtheid van de nieuwe bankencode, kreeg ik bijval van gekwalificeerd ‘ISO-auditor’ – dat is iemand die internationale standaarden beoordeeld. Hij vertelde mij dat er drie soorten van standaarden bestaan: keiharde verplichtingen (‘obliged’), softere verplichtingen (‘should’), en boterzachte afspraken (‘would’). Comply-or-explain-codes vielen volgens hem in de laatste categorie. Boterzacht, dus.
Dat blijkt ook in de praktijk. In 2007 publiceerde Jelle Dinant, senior beleidsmedewerker van de Autoriteit Financiele Markten (AFM) een evaluatie van de Code Tabalksblad. In het artikel komt de volgende opzienbarende passage voor: “Onderzoek heeft uitgewezen dat de uitleg die door ondernemingen wordt gegeven aan de niet-naleving van een bepaling uit de Code, veelal een opvallend uniform karakter heeft.”
In mensentaal: bedrijven die zich niet willen houden aan de Code, schrijven gewoon een standaard zinnetje in hun jaarverslag en zijn van al het gedoe af. Echt uitleggen is niet nodig, de bedrijfsjurist geeft je een toverspreuk waarmee Tabaksblat zo kan worden weggetoverd.
Is dat een erg? Je zou denken van wel, maar volgens het European Corporate Governance Forum, een werkgroep van de Europese Commissie opgericht om de codes te evalueren, is er niets aan de hand. Toezichthouders moeten zich niet druk maken om de kwaliteit van de uitleg die bedrijven geven als ze zich niet aan een code houden. “Toezichthouders moeten hun rol beperken tot het controleren of er een uitleg gegeven wordt”, schrijft het Forum. “Ze moeten niet proberen om het oordeel van de raad van bestuur of de waarde van zijn uitleg, te evalueren.” Einde citaat.
‘We houden ons niet aan de regels, omdat het nu even niet uitkomt’. Zo’n verklaring in het jaarverslag zou in principe dus voldoende moeten zijn. Ik zal het de volgende keer dat de politie me te grazen neemt toch maar proberen: “Ik zat te bellen in de auto, omdat ik daar gewoon even zin in had.”
(verschenen in: CFO Magazine)
Het telefoongesprek was echt heel belangrijk geweest, vertelde ik de agenten. Ze waren niet onder de indruk. Hou je aan de wet, of ontvang een boete, meer mogelijkheden zijn er niet.
Dat lijkt zo logisch als wat, maar in de diffuse wereld van de corporate governance is er toch ook een andere optie. Wie zich niet aan de regels houdt, mag ook dat gewoon uitleggen. Comply or explain, pas toe of leg uit, is het belangrijkste principe uit de Europese en Nederlandse gedragregels voor grote bedrijven.
Het is het uitgangspunt van de Europese Corporate Governance Code en van de Nederlandse Code Tabaksblat. En toen de Nederlandse bankensector in september van dit jaar een eigen Code Banken presenteerde, met regels over bonussen, stond ook daar met dikke letters boven: pas toe of leg uit.
Enorme, risicoverhogende bonussen mogen nooit en te nimmer worden uitgedeeld bij de banken. Ze zijn ongeoorloofd, verboden, illegaal. Tenzij een bank netjes uitlegt waarom ze medewerkers toch zeven keer het jaarsalaris uitbetaalt voor het nemen van korttermijnrisico’s die de financiële stabiliteit van de wereldeconomie ondermijnen. Dan mag het natuurlijk wel.
Toen ik bij RTL-Z mijn verbazing uitsprak over de ondragelijke lichtheid van de nieuwe bankencode, kreeg ik bijval van gekwalificeerd ‘ISO-auditor’ – dat is iemand die internationale standaarden beoordeeld. Hij vertelde mij dat er drie soorten van standaarden bestaan: keiharde verplichtingen (‘obliged’), softere verplichtingen (‘should’), en boterzachte afspraken (‘would’). Comply-or-explain-codes vielen volgens hem in de laatste categorie. Boterzacht, dus.
Dat blijkt ook in de praktijk. In 2007 publiceerde Jelle Dinant, senior beleidsmedewerker van de Autoriteit Financiele Markten (AFM) een evaluatie van de Code Tabalksblad. In het artikel komt de volgende opzienbarende passage voor: “Onderzoek heeft uitgewezen dat de uitleg die door ondernemingen wordt gegeven aan de niet-naleving van een bepaling uit de Code, veelal een opvallend uniform karakter heeft.”
In mensentaal: bedrijven die zich niet willen houden aan de Code, schrijven gewoon een standaard zinnetje in hun jaarverslag en zijn van al het gedoe af. Echt uitleggen is niet nodig, de bedrijfsjurist geeft je een toverspreuk waarmee Tabaksblat zo kan worden weggetoverd.
Is dat een erg? Je zou denken van wel, maar volgens het European Corporate Governance Forum, een werkgroep van de Europese Commissie opgericht om de codes te evalueren, is er niets aan de hand. Toezichthouders moeten zich niet druk maken om de kwaliteit van de uitleg die bedrijven geven als ze zich niet aan een code houden. “Toezichthouders moeten hun rol beperken tot het controleren of er een uitleg gegeven wordt”, schrijft het Forum. “Ze moeten niet proberen om het oordeel van de raad van bestuur of de waarde van zijn uitleg, te evalueren.” Einde citaat.
‘We houden ons niet aan de regels, omdat het nu even niet uitkomt’. Zo’n verklaring in het jaarverslag zou in principe dus voldoende moeten zijn. Ik zal het de volgende keer dat de politie me te grazen neemt toch maar proberen: “Ik zat te bellen in de auto, omdat ik daar gewoon even zin in had.”
(verschenen in: CFO Magazine)
donderdag 5 november 2009
Wandel door mijn straat
Filmpje van lokale omroep Regio22. (Geluid uit en kijken naar de mooie omgeving)
Belegger: let op de rente!
Wanneer durven centrale banken de rente weer te verhogen? Wie verkeerd gokt kan flinke verliezen lijden. Waar moeten beleggers op letten?
Lees hier verder...
Lees hier verder...
woensdag 4 november 2009
Op bezoek bij ABN Amro
Ik mocht de degens kruizen met hoofdeconoom en über-optimist Han de Jong van ABN Amro
Hier het filmpje
Hier het filmpje
Het leed dat parkeren heet
Uren rondrijden op zoek naar een vrij plekje. Drie jaar wachten op een parkeervergunning. Parkeren in de stad is een hel. De reden? Parkeren is, gezien vanuit economisch perspectief, veel te goedkoop.
Lees hier verder...
Lees hier verder...
De patentenoorlog
De crisis poetst de waslaag van de economie. De harde waarheid komt aan de oppervlakte. Het waanzinnige bonussysteem in de financiële industrie, het gebrek aan inzicht en toezicht van commissarissen, de onzin van transatlantische fusiebedrijven, wie durft het nog te ontkennen?
In een opmerkelijk artikel in Het Financieele Dagblad van begin deze week wijst Peter van Dongen, medewerker van het Octrooicentrum van het ministerie van Economische Zaken, op nog zo’n economische misstand die door de recessie aan het licht komt. U was het zich misschien niet bewust, maar de vooruitgang in Nederland wordt bedreigd door ‘patent trolls’ Dat zijn gespecialiseerde bedrijfjes, meestal Amerikaans, die jagen op de octrooiportefeuille van failliete of bijna-failliete ondernemingen. Ook in Nederland.
Ze doen dat niet om innovatieve producten op de markt te zetten. De ‘patenttrollen’ weten een snellere weg naar het grote geld: chantage. Ze zoeken de markt af naar producten en bedrijven die mogelijk inbreuk maken op de ingekochte patenten. Hun advocaten spannen dan een rechtszaak aan en dreigen de productie stil te leggen. Veel slachtoffers kiezen eieren voor hun geld en kopen de rechtszaak af – ook al zal de inbreuk op het patent in veel gevallen niet te bewijzen zijn.
Dat is nog eens makkelijk rijk worden! De trollen hoeven niets zelf te bedenken, niets te produceren, maar gaan er wel met de buit vandoor.
Juist in tijden van recessie slaan de trollen hun slag, want dan zijn veel bedrijven verplicht of bereid om hun octrooien te verkopen. Volgens Van Dongen zouden verkopende partijen daarom moeten nagaan wat de koper met de patenten van plan is. Aan trollen wordt niet verkocht.
Een prima oproep. Maar misschien gaat het kwaad van het patent nog wel verder dan de chanterende trol. Want ook gewone bedrijven, die wél echte producten maken, misbruiken het octrooirecht. Met name in de Verenigde Staten, waar zo ongeveer ieder vaag idee patenteerbaar is, is de patentenoorlog uitgegroeid tot een effectieve bedrijfstactiek. In plaats van dat er wordt geconcurreerd om de gunst van de klant, vindt de strijd om marktaandeel plaats in de rechtszaal. Europese multinationals doen daar vrolijk aan mee.
Vorige week klaagde Nokia concurrent Apple aan, omdat de iPhone van Apple tien patenten van Nokia zou schenden. Het Israëlische softwarebedrijf Red Bend sleepte in dezelfde week Google voor de rechter omdat er in Google’s webbrowser Chrome gepatenteerde technologie zou worden gebruikt. Eerder dit jaar klaagde Microsoft het Nederlandse TomTom aan voor het onbetaald gebruiken van gepatenteerde technologie. TomTom sloeg meteen terug met een contra-aanklacht waarin het juist Microsoft beschuldigde van technologiediefstal. De advocaten konden hun lol niet op.
In de meeste gevallen gaat het bij dit soort juridische gevechten niet om een oprechte strijd om de opbrengst van de eigen innovatie. Het patent is geen verdedigingsmiddel meer, maar een agressief aanvalswapen waarmee de tegenstander de weg naar de klant kan worden versperd. Daar was het natuurlijk nooit voor bedoeld. De bedoeling en de legitimiteit van het octrooirecht is om de noeste uitvinder de kans te geven om zijn investeringen terug te verdienen. Zonder bescherming tegen luie imitators heeft het voor hem geen zin zich jarenlang op te sluiten in het schuurtje. Zonder patenten is innovatie niet mogelijk. Dat was althans de theorie. De praktijk is vooral die van chanterende trollen en rijke multinationals die uitdagers het leven zuur maken.
Het vorig jaar verschenen boek Patent Failure van de Amerikaanse onderzoekers James Bessen and Michael Meurer laat er geen twijfel over bestaan: het octrooirecht heeft gefaald, in elk geval in de VS. Behalve in de medicijnenindustrie heeft het patent niets opgeleverd. De auteurs schrijven: ‘Er is nauwelijks bewijs te vinden dat patenten zorgen voor meer investeringen in onderzoek en ontwikkeling, dat ze bijdragen aan economische groei, of dat ze zelfs maar een bron van inkomen zijn voor belangrijke uitvinders en innovators.’
Onderzoekers van het Amerikaanse Phoenix Center rekenden onlangs uit wat het mislukte en misbruikte octrooirecht de economie kost. De rekening bedraagt ruim 25 miljard dollar per jaar aan juridische kosten en verdrongen zinvol onderzoek. Weggegooid geld dat we juist in crisistijd goed zouden kunnen gebruiken. Zodra de banken zijn gesaneerd en beleidsmakers hun handen vrij hebben, moet het octrooisysteem op de schop.
(zie ook hier)
In een opmerkelijk artikel in Het Financieele Dagblad van begin deze week wijst Peter van Dongen, medewerker van het Octrooicentrum van het ministerie van Economische Zaken, op nog zo’n economische misstand die door de recessie aan het licht komt. U was het zich misschien niet bewust, maar de vooruitgang in Nederland wordt bedreigd door ‘patent trolls’ Dat zijn gespecialiseerde bedrijfjes, meestal Amerikaans, die jagen op de octrooiportefeuille van failliete of bijna-failliete ondernemingen. Ook in Nederland.
Ze doen dat niet om innovatieve producten op de markt te zetten. De ‘patenttrollen’ weten een snellere weg naar het grote geld: chantage. Ze zoeken de markt af naar producten en bedrijven die mogelijk inbreuk maken op de ingekochte patenten. Hun advocaten spannen dan een rechtszaak aan en dreigen de productie stil te leggen. Veel slachtoffers kiezen eieren voor hun geld en kopen de rechtszaak af – ook al zal de inbreuk op het patent in veel gevallen niet te bewijzen zijn.
Dat is nog eens makkelijk rijk worden! De trollen hoeven niets zelf te bedenken, niets te produceren, maar gaan er wel met de buit vandoor.
Juist in tijden van recessie slaan de trollen hun slag, want dan zijn veel bedrijven verplicht of bereid om hun octrooien te verkopen. Volgens Van Dongen zouden verkopende partijen daarom moeten nagaan wat de koper met de patenten van plan is. Aan trollen wordt niet verkocht.
Een prima oproep. Maar misschien gaat het kwaad van het patent nog wel verder dan de chanterende trol. Want ook gewone bedrijven, die wél echte producten maken, misbruiken het octrooirecht. Met name in de Verenigde Staten, waar zo ongeveer ieder vaag idee patenteerbaar is, is de patentenoorlog uitgegroeid tot een effectieve bedrijfstactiek. In plaats van dat er wordt geconcurreerd om de gunst van de klant, vindt de strijd om marktaandeel plaats in de rechtszaal. Europese multinationals doen daar vrolijk aan mee.
Vorige week klaagde Nokia concurrent Apple aan, omdat de iPhone van Apple tien patenten van Nokia zou schenden. Het Israëlische softwarebedrijf Red Bend sleepte in dezelfde week Google voor de rechter omdat er in Google’s webbrowser Chrome gepatenteerde technologie zou worden gebruikt. Eerder dit jaar klaagde Microsoft het Nederlandse TomTom aan voor het onbetaald gebruiken van gepatenteerde technologie. TomTom sloeg meteen terug met een contra-aanklacht waarin het juist Microsoft beschuldigde van technologiediefstal. De advocaten konden hun lol niet op.
In de meeste gevallen gaat het bij dit soort juridische gevechten niet om een oprechte strijd om de opbrengst van de eigen innovatie. Het patent is geen verdedigingsmiddel meer, maar een agressief aanvalswapen waarmee de tegenstander de weg naar de klant kan worden versperd. Daar was het natuurlijk nooit voor bedoeld. De bedoeling en de legitimiteit van het octrooirecht is om de noeste uitvinder de kans te geven om zijn investeringen terug te verdienen. Zonder bescherming tegen luie imitators heeft het voor hem geen zin zich jarenlang op te sluiten in het schuurtje. Zonder patenten is innovatie niet mogelijk. Dat was althans de theorie. De praktijk is vooral die van chanterende trollen en rijke multinationals die uitdagers het leven zuur maken.
Het vorig jaar verschenen boek Patent Failure van de Amerikaanse onderzoekers James Bessen and Michael Meurer laat er geen twijfel over bestaan: het octrooirecht heeft gefaald, in elk geval in de VS. Behalve in de medicijnenindustrie heeft het patent niets opgeleverd. De auteurs schrijven: ‘Er is nauwelijks bewijs te vinden dat patenten zorgen voor meer investeringen in onderzoek en ontwikkeling, dat ze bijdragen aan economische groei, of dat ze zelfs maar een bron van inkomen zijn voor belangrijke uitvinders en innovators.’
Onderzoekers van het Amerikaanse Phoenix Center rekenden onlangs uit wat het mislukte en misbruikte octrooirecht de economie kost. De rekening bedraagt ruim 25 miljard dollar per jaar aan juridische kosten en verdrongen zinvol onderzoek. Weggegooid geld dat we juist in crisistijd goed zouden kunnen gebruiken. Zodra de banken zijn gesaneerd en beleidsmakers hun handen vrij hebben, moet het octrooisysteem op de schop.
(zie ook hier)
donderdag 29 oktober 2009
VS uit recessie
"De Amerikaanse economie is het het derde kwartaal van dit jaar met 3,5 procent gegroeid. Daarmee is de recessie in de Verenigde Staten officieel voorbij." (lees hier verder...)
Het blijft raar: pas na twee kwartalen met krimp spreken analisten van een recessie. Maar na slechts één kwartaal met groei is de recessie al 'officieel voorbij'.
vrijdag 23 oktober 2009
Waarom bankiers geen bonus verdienen
Wall Street en de City dansen weer om het gouden kalf. De winsten zijn hoog, dus de bonussen ook. Dat is onterecht, onaanvaardbaar en vooral heel dom.
lees hier verder...
lees hier verder...
donderdag 22 oktober 2009
Dure euro bedreigt herstel
De euro boekt een nieuw jaarrecord en kost nu bijna anderhalve dollar. De Europese ministers van Financiën maken zich grote zorgen. Terecht.
Lees hier verder...
Lees hier verder...
vrijdag 16 oktober 2009
Nee, het is wél jouw schuld!
Wie zette zijn handtekening onder de woekerpolis? Wie kocht de achtergestelde obligaties? Wie koos er voor een zwaar beroep? En wie vergat zich tijdig om te scholen? Precies!
Dertig jaar zwaar werk, dat is voor het Kabinet het absolute maximum. De werkgever moet zorgen dat deze werknemers (stratenmakers, verpleegsters en wie weet wat voor beroepsgroepen nog meer) worden omgeschoold en lichter werk krijgen.
Lukt dat niet, dan draait de werkgever voor straf op voor twee jaar AOW-uitkering, zodat de werknemer toch met 65 jaar kan stoppen met werken. Zo luidt het AOW-plan van de coalitie.
Eigen verantwoordelijkheid
Mijn eerste reactie: waarom de werkgever? Is het niet in de eerste plaats de zaak van de werknemer om te zorgen dat zijn of haar verdiencapaciteit op peil blijft?
Moet iemand met een zwaar beroep werkelijk door de werkgever worden verteld dat het waarschijnlijk niet tot de pensionering is vol te houden?
Logischer is het om de verantwoordelijkheid over de eigen carrière bij de verpleegster of statenmaker zelf te leggen. Last van chronische rugklachten? Begin direct met omscholen en ga op zoek naar lichter werk. Hou je het niet vol in de zorg? Maak een plan van actie.
Onmondige loonslaven
Van mensen helemaal aan het begin van hun carrière – kinderen vaak nog – verwachten we dat ze op eigen houtje een studie kiezen, zelfstandig een opleiding afronden en zonder drang of dwang uitvinden welk werk bij hen past. Ze zoeken het maar lekker zelf uit.
Maar twintig, dertig jaar later behandelen we dezelfde mensen als onmondige loonslaven die door de werkgever voorzichtig naar een andere carrière geduwd moeten worden.
En als die werkgever niet goed voor hen zorgt, krijgt hij een boete. Werknemers zelf verantwoordelijk maken voor hun loopbaan? Dat is toch asociaal!
Hollandse ziekte
Het is de nieuwe Hollandse ziekte. Ook rechters lijden er ook aan. Een accountant met een burn-out klaagde zijn werkgever aan en won eerder dit jaar zijn zaak bij het Gerechtshof.
Dat de man hoog opgeleid was en een grote mate van zelfstandigheid had bij zijn werk, vonden de rechters niet relevant. De werkgever heeft de plicht te voorkomen dat een werknemer overbelast wordt, ook als hij daar zelf nog niet over klaagt.
De werkgever is de babysit. De werknemer heeft geen schuld aan zijn eigen omstandigheden.
Friedrich Nietsche schreef in 1888: ‘Vrijheid is de wil om verantwoordelijk te zijn voor jezelf.’ Die vorm van vrijheid is in Nederland niet erg populair meer.
Friedrich Nietsche schreef in 1888: ‘Vrijheid is de wil om verantwoordelijk te zijn voor jezelf.’ Die vorm van vrijheid is in Nederland niet erg populair meer.
Nout Wellink
Zoals de loopbaan is geoutsourcet naar de werkgever, zo is het bestuderen van financiële contracten uitbesteed aan Nout Wellink en Hans Hoogervorst. Wie met open ogen een hypotheek van vier ton afsluit op een huis dat nog geen drie ton waard is, gaat zich niet stilletjes zitten schamen, maar wordt boos op de toezichthouders en sluit zich aan bij een schreeuwende proteststichting.
Mensen vinden het wel normaal dat een bank hen een onmogelijk lage rente aanbiedt, maar zijn stom verbaasd als er via de kleine lettertjes toch fors wordt afgerekend. “Hoe konden wij dat weten? We zijn bedrogen.”
Als de DSB-bank een achtergestelde obligatie uitgeeft met een rente van twee keer de normale spaarrente, is dat voor ons geen reden om het woordenboek te pakken en uit te zoeken wat ‘achtergesteld’ betekent. Nee, we stappen vol in met al ons spaargeld, en zijn later boos dat de autoriteiten ons daarvan niet hebben weerhouden. Eigen schuld bestaat niet meer.
Natuurlijk, spaar- en beleggingsproducten zijn vaak behoorlijk ingewikkeld. Maar dat is het programmeren van een harddiskrecorder of het in elkaar zetten van een Ikea-wandmeubel ook.
Simpele vuistregels
Bovendien: je hoeft het ook niet precies te snappen. Met twee simpele vuistregels is al een hoop ellende te voorkomen. Ten eerste: leen alleen voor investeringen (een huis of een studie), niet voor verzekeringen en ook niet voor een bankstel of vakantie. Ten tweede: gratis geld bestaat niet, bij zeer hoge spaarrente of lage leenrente zit er altijd een addertje onder het gras.
Is er ook zo’n vuistregel voor het managen van je loopbaan? Misschien deze: vraag je ieder jaar een keer af: als ik nu om mijn eigen baan zou solliciteren, zou ik dan worden aangenomen? Luidt dat antwoord ‘waarschijnlijk niet’, dan is het de hoogste tijd voor bijscholing of een nieuw beroep.
woensdag 14 oktober 2009
Crisis begon op het Chinese platteland
Teveel krediet en falende banken veroorzaakten de kredietcrisis. Dat weet iedereen. Mis, stellen drie economen in een fascinerend nieuw artikel. De oorsprong van de recessie zit veel dieper. En de oplossing ook.
Lees hier verder...
Lees hier verder...
dinsdag 13 oktober 2009
vrijdag 9 oktober 2009
Oude mannen zijn te duur
Vorige week schreef ik: 'Ouderen willen niet werken'. Ik werd bedolven onder boze reacties. Vandaag het vervolg, over de vraag waarom oude mannen niet, maar oude vrouwen juist wel aan het werk gaan.
Lees hier verder...
Lees hier verder...
woensdag 7 oktober 2009
De recessie-estafette
In welke sectoren van de Nederlandse economie is herstel het eerst te verwachten? En voor welke bedrijfstakken moet het ergste nog komen? Analisten van ABN Amro onderzochten wanneer welke bedrijven het stokje overnemen.
dinsdag 6 oktober 2009
Ouderen willen niet werken
Waarom de AOW-leeftijd verhogen als de huidige ouderen al geen werk kunnen vinden? Dat lijkt een logische vraag. Totdat je de arbeidsmarktstatistieken wat nauwkeuriger bekijkt.
Lees hier verder...
Lees hier verder...
Demografisch dictaat
In 1957, het jaar dat de AOW werd ingevoerd, kreeg een Nederlandse vrouw gemiddeld 3,1 kinderen. Tien jaar later was dat iets gedaald, naar 2,8 kinderen per vrouw. De pil was toen dan al wel op de markt in Nederland, maar het effect daarvan op het geboortecijfer werd pas in de jaren zeventig duidelijk zichtbaar.
In 1977 was meer dan een miljoen vrouwen aan de pil. Het kindertal per vrouw lag in dat jaar op slechts 1,6. Rond dat getal zijn we sindsdien blijven hangen.
De komende decennia gaan de kinderen van voor de pil met pensioen. Zij krijgen een AOW-pensioen, waarvan de ‘post-pillers’ de premie moeten betalen. Bij ongewijzigd beleid gaat dat een flink deel van hun inkomen kosten.Tel daarbij op dat de nieuwe gepensioneerden ook nog eens langer blijven leven dan vroeger, en het is duidelijk dat de huidige AOW voor jongere generaties onredelijk uitpakt.
Zo onredelijk dat het te verwachten is dat de post-pillers, zodra de pre-pillers achter de geraniums of op de elektrische fiets zitten, de regeling simpelweg opzij schuiven. Met andere woorden: alles bij het oude laten is geen houdbare oplossing.
De toekomstige AOW’ers doen er daarom goed aan om, nu ze nog aan de touwtjes trekken, alvast de meest onredelijke kantjes van het staatspensioen af te vijlen. Bijvoorbeeld door iets langer te werken, zoals het kabinet er momenteel bij de sociale partners doorheen probeert te krijgen.
De grap bij die maatregel is overigens dat ze waarschijnlijk zo traag zal worden ingevoerd dat de huidige vijftigplussers er toch relatief weinig van zullen merken. Het zijn de jongere generaties die pas met 67 van de AOW mogen genieten.
Desondanks worden de protesten tegen langer werken aangevoerd door oudere Nederlanders.De jonkies zijn er in meerderheid voor, zo blijkt uit enquêtes.De tegenstanders van een hogere AOW-leeftijd – FNV, de SP, Geert Wilders, Marcel van Dam, om er een paar te noemen – denken dat we ervoor kunnen kiezen niets te doen.
Dat is een misverstand. Voor een houdbaar pensioenstelsel, dat wil zeggen een stelsel waarbij niet domweg de problemen bij de volgende generatie worden gelegd, moeten we een keuze maken uit een van de volgende vier opties:
1. meer kinderen krijgen op jonge leeftijd;
2. extra sparen tijdens het werkzame leven;
3. later met pensioen gaan;
4. minder consumeren tijdens het pensioen.
Voor de eerste oplossing hebben we in de jaren zeventig nadrukkelijk niet gekozen, en op die keuze kunnen we niet meer terugkomen. Gelukkig maar, want de bevolkingsgroei van die tijd was op langere termijn ook onhoudbaar geweest.
De tweede optie, sparen voor de oude dag, is een prima idee. Alleen zullen de meeste Nederlanders de komende jaren toch al flink moeten sparen om de verloren miljarden van de beleggende pensioenfondsen aan te vullen. Maar voor wie het toch wil: leg twintig jaar lang honderd euro per maand in een schoenendoos, en je hebt genoeg om jezelf twee volle jaren AOW uit te betalen. Mag je toch met 65 jaar stoppen met werken. Het is overbodig om te zeggen dat dit niet een oplossing is waar de tegenstanders voor pleiten.
Dus blijft er nog maar één mogelijkheid over: minder consumeren tijdens het pensioen. Oftewel: verlaging van de AOW-uitkering. Dat is het ongenoemde eindpunt waar de tegenstanders op af koersen.Ze zullen dat natuurlijk ontkennen, en beweren dat de huidige AOW prima betaalbaar is als we gewoon de rijken wat meer belasten, de hypotheekrenteaftrek afschaffen of geen nieuwe gevechtsvliegtuigen kopen. Maar dat soort maatregelen lossen het generatieconflict niet op. Je houdt de huidige AOW er misschien nog een decennium mee in stand. Daarna neemt de dan regerende post-pil-meerderheid een nieuwe pensioenwet aan waarmee de houdbaarheid van de AOW op lange termijn er met harde hand doorheen zal worden gedrukt. Ongetwijfeld door de uitkering te verlagen.
De pre-pillers zitten als een dikke bult in de Nederlandse bevolkingspiramide. We moeten die babyboombobbel er met z’n allen doorheen persen.Dat gaat niet zonder pijn en moeite. Tenzij de FNV en SP een manier verzinnen om de werkzaamheid van de pil met terugwerkende kracht te verminderen, geldt het dictaat van de demografie.
In 1977 was meer dan een miljoen vrouwen aan de pil. Het kindertal per vrouw lag in dat jaar op slechts 1,6. Rond dat getal zijn we sindsdien blijven hangen.
De komende decennia gaan de kinderen van voor de pil met pensioen. Zij krijgen een AOW-pensioen, waarvan de ‘post-pillers’ de premie moeten betalen. Bij ongewijzigd beleid gaat dat een flink deel van hun inkomen kosten.Tel daarbij op dat de nieuwe gepensioneerden ook nog eens langer blijven leven dan vroeger, en het is duidelijk dat de huidige AOW voor jongere generaties onredelijk uitpakt.
Zo onredelijk dat het te verwachten is dat de post-pillers, zodra de pre-pillers achter de geraniums of op de elektrische fiets zitten, de regeling simpelweg opzij schuiven. Met andere woorden: alles bij het oude laten is geen houdbare oplossing.
De toekomstige AOW’ers doen er daarom goed aan om, nu ze nog aan de touwtjes trekken, alvast de meest onredelijke kantjes van het staatspensioen af te vijlen. Bijvoorbeeld door iets langer te werken, zoals het kabinet er momenteel bij de sociale partners doorheen probeert te krijgen.
De grap bij die maatregel is overigens dat ze waarschijnlijk zo traag zal worden ingevoerd dat de huidige vijftigplussers er toch relatief weinig van zullen merken. Het zijn de jongere generaties die pas met 67 van de AOW mogen genieten.
Desondanks worden de protesten tegen langer werken aangevoerd door oudere Nederlanders.De jonkies zijn er in meerderheid voor, zo blijkt uit enquêtes.De tegenstanders van een hogere AOW-leeftijd – FNV, de SP, Geert Wilders, Marcel van Dam, om er een paar te noemen – denken dat we ervoor kunnen kiezen niets te doen.
Dat is een misverstand. Voor een houdbaar pensioenstelsel, dat wil zeggen een stelsel waarbij niet domweg de problemen bij de volgende generatie worden gelegd, moeten we een keuze maken uit een van de volgende vier opties:
1. meer kinderen krijgen op jonge leeftijd;
2. extra sparen tijdens het werkzame leven;
3. later met pensioen gaan;
4. minder consumeren tijdens het pensioen.
Voor de eerste oplossing hebben we in de jaren zeventig nadrukkelijk niet gekozen, en op die keuze kunnen we niet meer terugkomen. Gelukkig maar, want de bevolkingsgroei van die tijd was op langere termijn ook onhoudbaar geweest.
De tweede optie, sparen voor de oude dag, is een prima idee. Alleen zullen de meeste Nederlanders de komende jaren toch al flink moeten sparen om de verloren miljarden van de beleggende pensioenfondsen aan te vullen. Maar voor wie het toch wil: leg twintig jaar lang honderd euro per maand in een schoenendoos, en je hebt genoeg om jezelf twee volle jaren AOW uit te betalen. Mag je toch met 65 jaar stoppen met werken. Het is overbodig om te zeggen dat dit niet een oplossing is waar de tegenstanders voor pleiten.
Dus blijft er nog maar één mogelijkheid over: minder consumeren tijdens het pensioen. Oftewel: verlaging van de AOW-uitkering. Dat is het ongenoemde eindpunt waar de tegenstanders op af koersen.Ze zullen dat natuurlijk ontkennen, en beweren dat de huidige AOW prima betaalbaar is als we gewoon de rijken wat meer belasten, de hypotheekrenteaftrek afschaffen of geen nieuwe gevechtsvliegtuigen kopen. Maar dat soort maatregelen lossen het generatieconflict niet op. Je houdt de huidige AOW er misschien nog een decennium mee in stand. Daarna neemt de dan regerende post-pil-meerderheid een nieuwe pensioenwet aan waarmee de houdbaarheid van de AOW op lange termijn er met harde hand doorheen zal worden gedrukt. Ongetwijfeld door de uitkering te verlagen.
De pre-pillers zitten als een dikke bult in de Nederlandse bevolkingspiramide. We moeten die babyboombobbel er met z’n allen doorheen persen.Dat gaat niet zonder pijn en moeite. Tenzij de FNV en SP een manier verzinnen om de werkzaamheid van de pil met terugwerkende kracht te verminderen, geldt het dictaat van de demografie.
woensdag 30 september 2009
Dit is geen kredietcrisis
AEX: beste kwartaal van de eeuw!
Wie op 30 juni al zijn spaargeld in de AEX-index had gestoken, was nu 23 procent rijker. 
vrijdag 25 september 2009
Hoera, we sparen weer!
De crisis heeft ook goede kanten. Na jaren van potverteren sparen Nederlanders eindelijk weer. De buffers worden aangevuld. Maar gaat het snel genoeg?
woensdag 23 september 2009
Langer werken door de Pil
De pre-pillers zitten als een dikke bult in de Nederlandse bevolkingspiramide. We moeten die babyboombobbel er met z’n allen doorheen persen.
Dat gaat niet zonder pijn en moeite. Tenzij de FNV en SP een manier verzinnen om de werkzaamheid van de pil met terugwerkende kracht te verminderen, geldt het dictaat van de demografie.
Lees de rest hier...
Dat gaat niet zonder pijn en moeite. Tenzij de FNV en SP een manier verzinnen om de werkzaamheid van de pil met terugwerkende kracht te verminderen, geldt het dictaat van de demografie.
Lees de rest hier...
Protectie: de volgende crisis?
Een zeer alarmerende rapport over oprukkend protectie. Voor vrijwel iedere productgroep en ieder exporterend land zijn de handelsbelemmeringen dit jaar toegenomen. Maar is het echt zo erg?
Lees hier verder...
Lees hier verder...
dinsdag 22 september 2009
China bouwt groen
China is een milieuramp. In de steden is de lucht giftig en het rivierwater dodelijk. Iedere maand komen er vijf CO2-uitspuwende kolencentrales bij. En als straks alle Chinezen auto rijden en een biefstuk eten, komen we drie wereldbollen te kort.
Vast allemaal waar. Maar China is ook de speeltuin van groene innovatie. De Chinese leiders zijn dol op prestigieuze bouwprojecten, en prestigieus is tegenwoordig synoniem met duurzaam.
Iedere architect met een idee over appartementencomplexen op aardwarmte of wolkenkrabbers met windmolens is er van harte welkom. China groeit vies, maar bouwt soms heel groen. De meest energie-efficiënte wolkenkrabber ter wereld staat in 2010 in Sjanghai.
In deze slideshow negen voorbeelden van duurzaam bouwen in China, plus één totale mislukking.
maandag 14 september 2009
Is het CPB te optimistisch?
Alle sombere berichten in de Miljoenennota ten spijt: de economische voorspelling voor 2010 is gebouwd op een aantal opvallend optimistische veronderstellingen.
lees hier verder...
lees hier verder...
vrijdag 11 september 2009
Wilders wast billen
Dat is nou jammer. Maandenlang maakte ik mezelf blij met het feit dat Geert Wilders geen enkel sociaal-economisch standpunt van betekenis innam. Ik kon de man en zijn beweging dan ook zonder moeite negeren. Laat andere journalisten en columnisten zich maar buigen over zijn moslimfobie. Laat anderen maar schrijven over zijn populisme, zijn radicalisering en zijn Indische wortels. Ik hou het wel bij de kredietcrisis en het economisch beleid van Balkenende IV.
Maar helaas, afgelopen weekend zette Wilders in voor hem kenmerkende klare taal zijn sociaal-economische agenda neer. ‘Wij zullen na Prinsjesdag bij de politieke beschouwingen laten zien hoe je kunt bezuinigen zonder dat de gewone man er last van heeft’, zei de PVV’er in De Telegraaf. Werken tot 67 jaar, zoals het kabinet wil, is voor Wilders taboe. ‘Wij zullen er nooit voor tekenen. Als iemand met ons wil regeren, weet dan dat we het binnen een minuut zullen terugdraaien.’
Lees hier verder...
Maar helaas, afgelopen weekend zette Wilders in voor hem kenmerkende klare taal zijn sociaal-economische agenda neer. ‘Wij zullen na Prinsjesdag bij de politieke beschouwingen laten zien hoe je kunt bezuinigen zonder dat de gewone man er last van heeft’, zei de PVV’er in De Telegraaf. Werken tot 67 jaar, zoals het kabinet wil, is voor Wilders taboe. ‘Wij zullen er nooit voor tekenen. Als iemand met ons wil regeren, weet dan dat we het binnen een minuut zullen terugdraaien.’
Lees hier verder...
Per seconde armer
Tegen de tijd dat je dit artikel uit hebt is onze nationale schuld met pakweg een ton gestegen. De crisis slaat een enorm gat in de begroting. Voor nieuw beleid is de komende jaren geen cent meer over.
Iedere dag neemt de schuld van de Nederlandse overheid gemiddeld met meer dan 47 miljoen euro toe. Ieder uur komt er bijna twee miljoen bij. Iedere seconde loopt de staatsschuld met ruim 550 euro op, kijk maar rechtboven op de Staatsschuldmeter.
National Debt Clock
De Amerikanen zijn vertrouwd met dit soort sommetjes. Al sinds 1989 hangt er in New York een meter die tot op de dollar nauwkeurig de Amerikaanse staatsschuld weergeeft. Eerst hing de National Debt Clock op 42nd Street bij Time Square, tegenwoordig hangt hij aan een gebouw op Sixth Avenue.
De bedenker was vastgoedhandelaar Seymour Durst, die met zijn klok de aandacht wilden vestigen op de snel uit de hand lopende Amerikaanse schuld. President Ronald Reagan had in de jaren tachtig een populistische cocktail van meer uitgaven en lagere belasting bedacht en als gevolg daarvan was de nationale schuld geëxplodeerd. Durst maakte zich daar zorgen om.
Terecht, want iedere dollar of euro extra schuld vermindert de slagkracht van overheid en economie. Door de rentelasten blijft er minder geld over voor zaken als onderwijs en infrastructuur. En uiteindelijk moet er worden afgelost, en moet de overheid via bezuinigingen en lastenverzwaring op een begrotingsoverschot uitkomen.
Onze eigen schuldklok
Nederlanders zouden zich daar misschien nog wel meer zorgen over moeten maken dan de Amerikanen. Onze bevolking zal de komende decennia sneller en meer vergrijzen dan die van de VS. De noodzaak voor een lage schuld en een evenwichtige begroting is hier dan ook groter.
Lees hier verder...
Iedere dag neemt de schuld van de Nederlandse overheid gemiddeld met meer dan 47 miljoen euro toe. Ieder uur komt er bijna twee miljoen bij. Iedere seconde loopt de staatsschuld met ruim 550 euro op, kijk maar rechtboven op de Staatsschuldmeter.
National Debt Clock
De Amerikanen zijn vertrouwd met dit soort sommetjes. Al sinds 1989 hangt er in New York een meter die tot op de dollar nauwkeurig de Amerikaanse staatsschuld weergeeft. Eerst hing de National Debt Clock op 42nd Street bij Time Square, tegenwoordig hangt hij aan een gebouw op Sixth Avenue.
De bedenker was vastgoedhandelaar Seymour Durst, die met zijn klok de aandacht wilden vestigen op de snel uit de hand lopende Amerikaanse schuld. President Ronald Reagan had in de jaren tachtig een populistische cocktail van meer uitgaven en lagere belasting bedacht en als gevolg daarvan was de nationale schuld geëxplodeerd. Durst maakte zich daar zorgen om.
Terecht, want iedere dollar of euro extra schuld vermindert de slagkracht van overheid en economie. Door de rentelasten blijft er minder geld over voor zaken als onderwijs en infrastructuur. En uiteindelijk moet er worden afgelost, en moet de overheid via bezuinigingen en lastenverzwaring op een begrotingsoverschot uitkomen.
Onze eigen schuldklok
Nederlanders zouden zich daar misschien nog wel meer zorgen over moeten maken dan de Amerikanen. Onze bevolking zal de komende decennia sneller en meer vergrijzen dan die van de VS. De noodzaak voor een lage schuld en een evenwichtige begroting is hier dan ook groter.
Lees hier verder...
woensdag 9 september 2009
Wall Street gaat op oude voet verder
Een jaar na de val van Lehman Brothers pakken de zakenbanken de draad weer op. Wie wil er een fraai verpakt pakketje gifhypotheken kopen?
Lees hier verder...
Lees hier verder...
dinsdag 8 september 2009
donderdag 3 september 2009
De Zweden doen het!
Negatieve rente! Op deposito's van Zweedse banken bij de centrale bank. Zo hoopt de Riksbank ervoor te zorgen dat de banken weer aan bedrijven en elkaar gaan lenen, in plaats van hun liquiditeiten risicoloos op te slaan in de kluis van de centrale bank. Misschien een idee voor de ECB...?
Waarom we moeten twijfelen aan het herstel
Zitten we echt al in de herstelfase? Paul Tudor Jones, de best presterende hedgefondsmanager van vorig jaar, gelooft er niets van. Hij speculeert sinds enige tijd op een nieuwe economische terugval.
Jones is niet de enige. Ook andere ‘macro-fondsen’ dekken zich in tegen verslechterende omstandigheden, zo bleek uit een rondgang van persbureau Bloomberg.
Er zijn dan ook genoeg redenen om te twijfelen aan de robuustheid van dit herstel. Ik noem de vier belangrijkste:
1. Stimulering houdt een keer op
De economie groeit omdat overheden op enorme schaal geld in de economie pompen. De vele miljarden van Obama, Wen Jiabao en Merkel zorgen voor een kunstmatig opgeklopte vraag naar goederen en diensten.
Het idee achter de stimuleringspakketten is dat de overheid de haperende economie een flinke zet geeft, zodat de motor weer aanslaat. Vervolgens kunnen bedrijven en consumenten de zaak zelfstandig aan de praat houden.
Het eerste deel van die redenering blijkt te kloppen: de overheid heeft de economie weer gestart. Maar of de motor zonder extra overheiduitgaven blijft lopen, is nog steeds de vraag. Dat weten we pas als de stimuleringspakketten zijn uitgewerkt.
Wie gaat straks een auto kopen, zonder sloopregeling of andere premies? Wie bestelt een windmolen als de subsidieprogramma’s aflopen? Loopt de werkloosheid op, zodra het geld van de deeltijd-WW op is? Kan de crisiseconomie zonder de overheid? Waarschijnlijk niet.
2. Rotte banken
Banken zijn nog lang niet klaar met het schoonmaken van hun balansen en versterken van hun kapitaalpositie. Ze zitten midden in de overgang van te weinig eigen vermogen, naar ruim voldoende.
De enige manier waarop banken hun balans kunnen versterken is door zeer terughoudend te zijn met het uitlenen van geld. De kredietcrisis is nog lang niet voorbij. De bijbehorende recessie dus ook niet.
3. Minder consumptie
De Europese werkloosheid bereikte in juli de recordstand van 9,5 procent van de beroepsbevolking. Een omslag is nog niet in zicht. Iedere werkloze erbij is een consument minder. Voor de detailhandel en voor producenten van consumentenartikelen moet het ergste waarschijnlijk nog komen.
4. Rente en euro
Misschien nog meer dan aan uitbundige stimuleringspakketten van overheden, is het herstel van de afgelopen maanden te danken aan het zeer ruime geldbeleid van centrale banken. De officiële rente staat op nul of net daarboven en met directe interventies op de kapitaalmarkt wordt ook de lange rente laag gehouden.
Er komt een moment dat de centrale banken de geldkraan weer dichtdraaien. Het is goed mogelijk dat de Europese Centrale Bank daarvoor het startsein geeft, want in Europa zijn de centrale bankiers banger voor inflatie dan in de VS.
Zodra de markt daar lucht van krijgt zal de eurokoers gaan stijgen. Sommige analisten rekenen om een koers van minimaal $1,50. Zo’n dure euro maakt de export duur, en kan het prille herstel van de Europese economie snel ongedaan maken.
Jones is niet de enige. Ook andere ‘macro-fondsen’ dekken zich in tegen verslechterende omstandigheden, zo bleek uit een rondgang van persbureau Bloomberg.
Er zijn dan ook genoeg redenen om te twijfelen aan de robuustheid van dit herstel. Ik noem de vier belangrijkste:
1. Stimulering houdt een keer op
De economie groeit omdat overheden op enorme schaal geld in de economie pompen. De vele miljarden van Obama, Wen Jiabao en Merkel zorgen voor een kunstmatig opgeklopte vraag naar goederen en diensten.
Het idee achter de stimuleringspakketten is dat de overheid de haperende economie een flinke zet geeft, zodat de motor weer aanslaat. Vervolgens kunnen bedrijven en consumenten de zaak zelfstandig aan de praat houden.
Het eerste deel van die redenering blijkt te kloppen: de overheid heeft de economie weer gestart. Maar of de motor zonder extra overheiduitgaven blijft lopen, is nog steeds de vraag. Dat weten we pas als de stimuleringspakketten zijn uitgewerkt.
Wie gaat straks een auto kopen, zonder sloopregeling of andere premies? Wie bestelt een windmolen als de subsidieprogramma’s aflopen? Loopt de werkloosheid op, zodra het geld van de deeltijd-WW op is? Kan de crisiseconomie zonder de overheid? Waarschijnlijk niet.
2. Rotte banken
Banken zijn nog lang niet klaar met het schoonmaken van hun balansen en versterken van hun kapitaalpositie. Ze zitten midden in de overgang van te weinig eigen vermogen, naar ruim voldoende.
De enige manier waarop banken hun balans kunnen versterken is door zeer terughoudend te zijn met het uitlenen van geld. De kredietcrisis is nog lang niet voorbij. De bijbehorende recessie dus ook niet.
3. Minder consumptie
De Europese werkloosheid bereikte in juli de recordstand van 9,5 procent van de beroepsbevolking. Een omslag is nog niet in zicht. Iedere werkloze erbij is een consument minder. Voor de detailhandel en voor producenten van consumentenartikelen moet het ergste waarschijnlijk nog komen.
4. Rente en euro
Misschien nog meer dan aan uitbundige stimuleringspakketten van overheden, is het herstel van de afgelopen maanden te danken aan het zeer ruime geldbeleid van centrale banken. De officiële rente staat op nul of net daarboven en met directe interventies op de kapitaalmarkt wordt ook de lange rente laag gehouden.
Er komt een moment dat de centrale banken de geldkraan weer dichtdraaien. Het is goed mogelijk dat de Europese Centrale Bank daarvoor het startsein geeft, want in Europa zijn de centrale bankiers banger voor inflatie dan in de VS.
Zodra de markt daar lucht van krijgt zal de eurokoers gaan stijgen. Sommige analisten rekenen om een koers van minimaal $1,50. Zo’n dure euro maakt de export duur, en kan het prille herstel van de Europese economie snel ongedaan maken.
Oeso: Doemscenario is van tafel
Economische groei keert terug in de tweede helft van dit jaar, verwacht de Oeso. We krijgen geen W-recessie. Maar erg snel zal het herstel niet zijn.
Lees hier verder...
Lees hier verder...
vrijdag 28 augustus 2009
Banken komen er toch weer mee weg
Nog even en het is weer business as usual voor de banken. Politici praten over nieuwe regels maar doen weinig. Waar blijft die harde aanpak van de banken?
Uitgehongerde overheid
De overheid is helemaal terug. Na decennia van marginalisering door Ronald Reagan, Margaret Thatcher en hun volgelingen heeft de overheid zich tijdens de kredietcrisis weer van haar beste kant laten zien.
Zonder miljarden aan staatssteun was in de bankensector het licht uitgegaan. Zonder nog meer miljarden aan extra overheidsuitgaven was de recessie een echte depressie geworden. En zonder de agressieve, vaak onorthodoxe interventies van centrale banken was het financiële stelsel tot stilstand gekomen. In tijden van nood blijkt de markt toch niet op eigen benen te kunnen staan en moet de overheid met een oplossing komen.
Dat smaakt naar meer. ‘Als de politiek deze grote kredietcrisis zo adequaat kan tackelen, dan is dat een voorbeeld voor andere problemen’, stelde Kees Koedijk, decaan van de economiefaculteit van de Universiteit van Tilburg en penningmeester van het CDA, in december 2008.
Politici lopen zich al warm om, zodra het stof van de kredietcrisis is gaan liggen, het roer in economie en samenleving weer stevig in handen te nemen. De rol van de aandeelhouder moet worden ingeperkt. Toezicht en regulering zijn de nieuwe buzz-woorden. En hardnekkige maatschappelijke problemen kunnen op een krachtige aanpak rekenen van een overheid die dankzij de aanpak van de financiële crisis stijf staat van de testosteron.
Het primaat van de politiek is terug. Nederland, hou je vast, vadertje Staat komt eraan!
Lees hier verder...
Zonder miljarden aan staatssteun was in de bankensector het licht uitgegaan. Zonder nog meer miljarden aan extra overheidsuitgaven was de recessie een echte depressie geworden. En zonder de agressieve, vaak onorthodoxe interventies van centrale banken was het financiële stelsel tot stilstand gekomen. In tijden van nood blijkt de markt toch niet op eigen benen te kunnen staan en moet de overheid met een oplossing komen.
Dat smaakt naar meer. ‘Als de politiek deze grote kredietcrisis zo adequaat kan tackelen, dan is dat een voorbeeld voor andere problemen’, stelde Kees Koedijk, decaan van de economiefaculteit van de Universiteit van Tilburg en penningmeester van het CDA, in december 2008.
Politici lopen zich al warm om, zodra het stof van de kredietcrisis is gaan liggen, het roer in economie en samenleving weer stevig in handen te nemen. De rol van de aandeelhouder moet worden ingeperkt. Toezicht en regulering zijn de nieuwe buzz-woorden. En hardnekkige maatschappelijke problemen kunnen op een krachtige aanpak rekenen van een overheid die dankzij de aanpak van de financiële crisis stijf staat van de testosteron.
Het primaat van de politiek is terug. Nederland, hou je vast, vadertje Staat komt eraan!
Lees hier verder...
donderdag 27 augustus 2009
Wordt dit onze nieuwe ECB-president?
Mario Draghi heeft de beste papieren om Jean Claude Trichet op te volgen. Maar kan de euro een Italiaanse ECB-president wel aan? Een Duitser lijkt verstandiger. Of wordt het weer een Nederlander?
PLUS: diashow!
woensdag 26 augustus 2009
Wereldhandel iets minder extreem laag
Het ging in juni net weer iets minder dramatisch slecht met de handel in de wereld. Hoera!
Banken komen er mee weg
Een half jaar geleden leek de toekomst voor de banken bijzonder somber. Bijna zonder uitzondering waren ze in de financiële problemen gekomen. Ze kregen de schuld van de kredietcrisis. En politici en toezichthouders liepen zich warm om de bijl in hun bedrijfsmodel te zetten.
Geen enorme bonussen meer voor management en handelaren. Geen grote risico’s meer op de balans. Nieuwe, snoeiharde regels moesten de sector in het gareel krijgen en een volgende kredietcrisis voorkomen. De perverse slemppartij op Wall Street, de Londense City en de Zuid-as in Amsterdam was voorgoed voorbij.
Wouter Bos suggereerde een paar maanden geleden zelfs een om grote banken een kopje kleiner te maken. “Hoe groter de bank, hoe groter het risico”, zei hij. “ Dat wil ik niet nog eens meemaken.’’ Als een bank te groot is om failliet laten gaan omdat dan het hele financiële stelsel kopje onder gaat, dat is die bank eigenlijk gewoon te groot. In de ideale situatie zijn er geen ‘systeembanken’ en kan de overheid met de armen over elkaar toekijken als er eentje omvalt. Bos kreeg enthousiaste bijval van PvdA-Kamerlid en econoom Paul Tang.
Theoretisch hadden de PvdA-ers helemaal gelijk. Maar in de praktijk valt het niet mee om de handen voor hun idee op elkaar te krijgen. Tang voorspelde dat al in NRC Handelsblad: “De idee van klein en veilig zal door de sector niet juichend ontvangen worden”. In Europa vonden zij blijkbaar ook geen medestanders. We hebben althans weinig meer van het plan gehoord.
Lees hier verder...
Geen enorme bonussen meer voor management en handelaren. Geen grote risico’s meer op de balans. Nieuwe, snoeiharde regels moesten de sector in het gareel krijgen en een volgende kredietcrisis voorkomen. De perverse slemppartij op Wall Street, de Londense City en de Zuid-as in Amsterdam was voorgoed voorbij.
Wouter Bos suggereerde een paar maanden geleden zelfs een om grote banken een kopje kleiner te maken. “Hoe groter de bank, hoe groter het risico”, zei hij. “ Dat wil ik niet nog eens meemaken.’’ Als een bank te groot is om failliet laten gaan omdat dan het hele financiële stelsel kopje onder gaat, dat is die bank eigenlijk gewoon te groot. In de ideale situatie zijn er geen ‘systeembanken’ en kan de overheid met de armen over elkaar toekijken als er eentje omvalt. Bos kreeg enthousiaste bijval van PvdA-Kamerlid en econoom Paul Tang.
Theoretisch hadden de PvdA-ers helemaal gelijk. Maar in de praktijk valt het niet mee om de handen voor hun idee op elkaar te krijgen. Tang voorspelde dat al in NRC Handelsblad: “De idee van klein en veilig zal door de sector niet juichend ontvangen worden”. In Europa vonden zij blijkbaar ook geen medestanders. We hebben althans weinig meer van het plan gehoord.
Lees hier verder...
vrijdag 21 augustus 2009
Wie betaalt de lage werkloosheid?
De werkloosheid loopt nauwelijks op. Dat klinkt geweldig. Maar het is vooral geweldig kostbaar.
Lees hier verder...
Lees hier verder...
donderdag 20 augustus 2009
Nederlandse prijswinnaars
Juist in een crisis moet je investeren in nieuwe producten, nieuw design, nieuwe ideeën. Alle goeroes roepen het en waarschijnlijk hebben ze nog gelijk ook. Creatieve vernietiging is de kracht die ons de recessie uit gaat helpen. Bedrijven die niet mee kunnen, of durven doen, blijven achter.
Maar in het diepst van de recessie is verder kijken dan een enkel kwartaal niet zo gemakkelijk. Dat het ooit weer beter zal gaan voor bedrijven die nu durven te innoveren, het zal allemaal wel, overleven is nu even belangrijker.
Maar gelukkig zijn ze er nog, de Nederlandse bedrijven en ontwerpers die voorop durven lopen. Ze vallen op in de wereld, en halen volop internationale prijzen binnen.
Hier veertien prijswinnaars uit 2009. En dan te bedenken dat het jaar nog ruim vier maanden duurt.
Maar in het diepst van de recessie is verder kijken dan een enkel kwartaal niet zo gemakkelijk. Dat het ooit weer beter zal gaan voor bedrijven die nu durven te innoveren, het zal allemaal wel, overleven is nu even belangrijker.
Maar gelukkig zijn ze er nog, de Nederlandse bedrijven en ontwerpers die voorop durven lopen. Ze vallen op in de wereld, en halen volop internationale prijzen binnen.
Hier veertien prijswinnaars uit 2009. En dan te bedenken dat het jaar nog ruim vier maanden duurt.
donderdag 13 augustus 2009
Waarom is Nederland het kneusje?
Nergens in het eurogebied was de krimp in het tweede kwartaal zo groot als in Nederland. Waarom laat het herstel hier zo lang op zich wachten?
Lees hier verder...
Lees hier verder...
Economisch patriottisme
De Amerikaanse regering mag volgend jaar ruim 34 miljard dollar uitgeven aan energie- en waterbeleid. Deze toestemming kwam van het Huis van Afgevaardigden toen die in juli The Energy and Water Development Appropriations Bill 2010 aannam. In de Verenigde Staten is voor een groot deel van de uitgaven van de federale overheid jaarlijks expliciete toestemming van het parlement nodig.
De wet staat vol mooie plannen over duurzame energie, waterkwaliteit en kustbescherming – al had president Barack Obama graag wat meer geld gekregen om aan projecten voor groene energie te besteden. Maar er staat ook een opvallende passage in die niets met energie of water te maken heeft. Artikel 504 is er door het Democratische congreslid Larry Kissell persoonlijk ingefietst. De tekst van de wet luidt als volgt: ‘Geen van de fondsen die door deze wet vrijkomen, mogen gebruikt worden voor het aankopen van andere motorvoertuigen dan die geproduceerd door Ford, General Motors of Chrysler.’
Geen Mitsubishi’s dus voor Amerikaanse waterbouwkundigen. Energiedeskundigen moeten hun Volvo laten staan. En als de in de wet aangekondigde studie naar overstroming van het Chowan River Basin in Kissells eigen staat North Carolina wordt uitgevoerd, mogen de onderzoekers zich niet per Toyota Landcruiser verplaatsen. Geld van de Amerikaanse belastingbetaler mag alleen worden uitgegeven aan Amerikaanse wielen. De drie grote autofabrikanten uit Detroit hebben het door de kredietcrisis en de daaropvolgende recessie bijzonder zwaar gekregen. General Motors ging failliet en werkt nu aan een doorstart, Chrysler werd eerder dit jaar ternauwernood gered door Fiat, en Ford weet maar net op eigen kracht te overleven. Vele duizenden banen in de auto-industrie staan op het spel. De autofabrikanten moeten op iedere mogelijke manier worden geholpen.
Maar er zit ook een zwarte kant aan het economisch patriottisme van politici als Kissell. Andere landen beschouwen de ‘koop Amerikaans’-clausule in de nieuwe wet als een onterechte handelsbelemmering. De ambassadeur van de Europese Unie in Washington, de Ier John Bruton, tekende dan ook direct bezwaar aan tegen het wetsartikel. In opvallend ondiplomatieke taal schrijft Bruton: ‘Het negeren van andere in Amerika geproduceerde voertuigen, en van voertuigen gemaakt buiten de VS, is slecht milieubeleid, slecht begrotingsbeleid en slecht economisch beleid.’ Ook waarschuwt de Ier dat dit soort wetgeving kan leiden tot soortgelijke maatregelen in andere landen in de wereld, en zo uiteindelijk het Amerikaanse belang kan schaden – een nauwelijks verholen dreigement aan het adres van de Amerikaanse wetgever.
Zit er een nieuwe handelsoorlog tussen de VS en Europa aan te komen? Dat is goed mogelijk. Dit soort voorbereidende beschietingen hebben de eigenschap snel uit de hand te lopen. Zeker als de auto-industrie onderwerp van de ruzie is, want die sector is in Europa minstens zo gepolitiseerd als in de VS.
Maar het is waarschijnlijker dat de zaak met een sisser afloopt. De ernstigste economische crisis in tachtig jaar tijd, die de wereldeconomie momenteel treft, heeft nog bijzonder weinig gevechten over handel opgeleverd. Dat mag een klein wonder heten. Normaal gesproken wentelen binnenlandse politici de economische problemen van de eigen bedrijven graag af op het buitenland. Vraaguitval bij binnenlandse producenten leidt dan bijvoorbeeld tot hogere invoerheffingen waardoor de concurrentie van buitenlandse producenten wordt uitgeschakeld. Als alle landen dat doen, stort de wereldhandel in elkaar en komt de economische neergang in een stroomversnelling. Zo ging dat ook tijdens de Grote Depressie van de jaren dertig van de vorige eeuw. De Amerikanen verhoogden de invoertarieven voor ruim twintigduizend buitenlandse producten tot historische hoogte, handelspartners sloegen terug met soortgelijke maatregelen en de wereldhandel viel terug tot ongeveer een derde van het niveau van voor de depressie.
Economen zitten al een aantal maanden stilletjes te bidden dat de politici het deze keer verstandiger doen. En tot veler verbazing lijkt het de goede kant op te gaan. Op de website Globaltradealert.org houden verschillende internationale organisaties gezamenlijk het handelsbeleid in de gaten. Tot nu toe is er nog niet al te veel schokkends te melden. Larry Kissells artikel 504 is de uitzondering, niet de regel. Dat is goed nieuws. Zolang de politici in Amerika, Europa en Azië het hoofd koel houden en niet naar het verleidelijke middel van protectie grijpen, blijft de mogelijkheid aanwezig dat de wereldeconomie na de kredietcrisis weer snel opkrabbelt.
Zie ook hier...
De wet staat vol mooie plannen over duurzame energie, waterkwaliteit en kustbescherming – al had president Barack Obama graag wat meer geld gekregen om aan projecten voor groene energie te besteden. Maar er staat ook een opvallende passage in die niets met energie of water te maken heeft. Artikel 504 is er door het Democratische congreslid Larry Kissell persoonlijk ingefietst. De tekst van de wet luidt als volgt: ‘Geen van de fondsen die door deze wet vrijkomen, mogen gebruikt worden voor het aankopen van andere motorvoertuigen dan die geproduceerd door Ford, General Motors of Chrysler.’
Geen Mitsubishi’s dus voor Amerikaanse waterbouwkundigen. Energiedeskundigen moeten hun Volvo laten staan. En als de in de wet aangekondigde studie naar overstroming van het Chowan River Basin in Kissells eigen staat North Carolina wordt uitgevoerd, mogen de onderzoekers zich niet per Toyota Landcruiser verplaatsen. Geld van de Amerikaanse belastingbetaler mag alleen worden uitgegeven aan Amerikaanse wielen. De drie grote autofabrikanten uit Detroit hebben het door de kredietcrisis en de daaropvolgende recessie bijzonder zwaar gekregen. General Motors ging failliet en werkt nu aan een doorstart, Chrysler werd eerder dit jaar ternauwernood gered door Fiat, en Ford weet maar net op eigen kracht te overleven. Vele duizenden banen in de auto-industrie staan op het spel. De autofabrikanten moeten op iedere mogelijke manier worden geholpen.
Maar er zit ook een zwarte kant aan het economisch patriottisme van politici als Kissell. Andere landen beschouwen de ‘koop Amerikaans’-clausule in de nieuwe wet als een onterechte handelsbelemmering. De ambassadeur van de Europese Unie in Washington, de Ier John Bruton, tekende dan ook direct bezwaar aan tegen het wetsartikel. In opvallend ondiplomatieke taal schrijft Bruton: ‘Het negeren van andere in Amerika geproduceerde voertuigen, en van voertuigen gemaakt buiten de VS, is slecht milieubeleid, slecht begrotingsbeleid en slecht economisch beleid.’ Ook waarschuwt de Ier dat dit soort wetgeving kan leiden tot soortgelijke maatregelen in andere landen in de wereld, en zo uiteindelijk het Amerikaanse belang kan schaden – een nauwelijks verholen dreigement aan het adres van de Amerikaanse wetgever.
Zit er een nieuwe handelsoorlog tussen de VS en Europa aan te komen? Dat is goed mogelijk. Dit soort voorbereidende beschietingen hebben de eigenschap snel uit de hand te lopen. Zeker als de auto-industrie onderwerp van de ruzie is, want die sector is in Europa minstens zo gepolitiseerd als in de VS.
Maar het is waarschijnlijker dat de zaak met een sisser afloopt. De ernstigste economische crisis in tachtig jaar tijd, die de wereldeconomie momenteel treft, heeft nog bijzonder weinig gevechten over handel opgeleverd. Dat mag een klein wonder heten. Normaal gesproken wentelen binnenlandse politici de economische problemen van de eigen bedrijven graag af op het buitenland. Vraaguitval bij binnenlandse producenten leidt dan bijvoorbeeld tot hogere invoerheffingen waardoor de concurrentie van buitenlandse producenten wordt uitgeschakeld. Als alle landen dat doen, stort de wereldhandel in elkaar en komt de economische neergang in een stroomversnelling. Zo ging dat ook tijdens de Grote Depressie van de jaren dertig van de vorige eeuw. De Amerikanen verhoogden de invoertarieven voor ruim twintigduizend buitenlandse producten tot historische hoogte, handelspartners sloegen terug met soortgelijke maatregelen en de wereldhandel viel terug tot ongeveer een derde van het niveau van voor de depressie.
Economen zitten al een aantal maanden stilletjes te bidden dat de politici het deze keer verstandiger doen. En tot veler verbazing lijkt het de goede kant op te gaan. Op de website Globaltradealert.org houden verschillende internationale organisaties gezamenlijk het handelsbeleid in de gaten. Tot nu toe is er nog niet al te veel schokkends te melden. Larry Kissells artikel 504 is de uitzondering, niet de regel. Dat is goed nieuws. Zolang de politici in Amerika, Europa en Azië het hoofd koel houden en niet naar het verleidelijke middel van protectie grijpen, blijft de mogelijkheid aanwezig dat de wereldeconomie na de kredietcrisis weer snel opkrabbelt.
Zie ook hier...
woensdag 12 augustus 2009
China speelt weer vals
Een paar jaar leek het er op alsof China langzaam afstapte van het starre wisselkoersbeleid. Maar sinds de crisis zijn we weer terug bij af. Daarmee wordt de kiem gelegd voor de volgende crisis.
Een ding weten we zeker sinds de crisis: het Chinese beleid om de eigen munt kunstmatig goedkoop te houden, destabiliseert de wereldeconomie. Het maakt de Chinese producten goedkoop, het buitenland duur en is zo een belangrijke oorzaak van het grote tekort op de Amerikaanse handelsbalans.
China is de fabriek van de wereld geworden omdat er zo goedkoop geproduceerd kan worden. Maar dat is geen toevalligheid. De Chinese autoriteiten hebben er met hun agressieve wisselkoersbeleid eigenhandig voor gezorgd.
Om stijging van de yuan te voorkomen moet de Chinese overheid continu dollars opkopen, en die vervolgens beleggen op de kapitaalmarkten van de Verenigde Staten. Zonder dat overschot aan dollars was de rente in de VS in de jaren voor de crisis niet zo laag geweest, en was ook de kredietgroei in dat land nooit zo uit de hand gelopen.
Het verhaal van het ontstaan van de kredietcrisis kan dus net zo goed beginnen bij het wisselkoersbeleid van China, als bij de subprime-hypotheken van de Amerikanen.
Geen wonder dat Amerikaanse politici al enige jaren protesteren tegen het goedkope-yuan-beleid van China. Begin dit jaar nog riep de kersverse minister van Financiën Tim Geithner China op om de ‘manipulatie van de munt’ te staken. Een oproep die slecht viel bij de regeringsfunctionarissen daar.
Zij wezen erop dat de teugels al enkele jaren werden gevierd in China. Sinds midden 2005 is de yuan niet meer gekoppeld aan alleen de dollar, maar aan een mandje van valuta, waarin ook de euro, de yen en de Zuid-Koreaanse won zitten.
En de vaste wisselkoers van de yuan ten opzicht van dit mandje – en dus ook ten opzichte van de dollar – mag langzaam stijgen. De Chinese munt steeg van 0,12 dollar per yuan in 2005 tot ruim 0,14 dollar in de zomer van 2008, een appreciatie van meer dan vijftien procent.
Dat was niet genoeg om het handeloverschot van China zichtbaar te verminderen, maar zonder de waardestijging van de yuan waren de handelsstromen nog onevenwichtiger geweest.
Lees hier verder...
Een ding weten we zeker sinds de crisis: het Chinese beleid om de eigen munt kunstmatig goedkoop te houden, destabiliseert de wereldeconomie. Het maakt de Chinese producten goedkoop, het buitenland duur en is zo een belangrijke oorzaak van het grote tekort op de Amerikaanse handelsbalans.
China is de fabriek van de wereld geworden omdat er zo goedkoop geproduceerd kan worden. Maar dat is geen toevalligheid. De Chinese autoriteiten hebben er met hun agressieve wisselkoersbeleid eigenhandig voor gezorgd.
Om stijging van de yuan te voorkomen moet de Chinese overheid continu dollars opkopen, en die vervolgens beleggen op de kapitaalmarkten van de Verenigde Staten. Zonder dat overschot aan dollars was de rente in de VS in de jaren voor de crisis niet zo laag geweest, en was ook de kredietgroei in dat land nooit zo uit de hand gelopen.
Het verhaal van het ontstaan van de kredietcrisis kan dus net zo goed beginnen bij het wisselkoersbeleid van China, als bij de subprime-hypotheken van de Amerikanen.
Geen wonder dat Amerikaanse politici al enige jaren protesteren tegen het goedkope-yuan-beleid van China. Begin dit jaar nog riep de kersverse minister van Financiën Tim Geithner China op om de ‘manipulatie van de munt’ te staken. Een oproep die slecht viel bij de regeringsfunctionarissen daar.
Zij wezen erop dat de teugels al enkele jaren werden gevierd in China. Sinds midden 2005 is de yuan niet meer gekoppeld aan alleen de dollar, maar aan een mandje van valuta, waarin ook de euro, de yen en de Zuid-Koreaanse won zitten.
En de vaste wisselkoers van de yuan ten opzicht van dit mandje – en dus ook ten opzichte van de dollar – mag langzaam stijgen. De Chinese munt steeg van 0,12 dollar per yuan in 2005 tot ruim 0,14 dollar in de zomer van 2008, een appreciatie van meer dan vijftien procent.
Dat was niet genoeg om het handeloverschot van China zichtbaar te verminderen, maar zonder de waardestijging van de yuan waren de handelsstromen nog onevenwichtiger geweest.
Lees hier verder...
dinsdag 11 augustus 2009
De NY Fed legt uit
Why Are Banks Holding So Many Excess Reserves?
The quantity of reserves in the U.S. banking system has risen dramatically since September 2008. Some commentators have expressed concern that this pattern indicates that the Federal Reserve’s liquidity facilities have been ineffective in promoting the flowof credit to firms and households. Others have argued that the high level of reserves willbe inflationary. We explain, through a series of examples, why banks are currently holding so many reserves. The examples show how the quantity of bank reserves is determined by the size of the Federal Reserve’s policy initiatives and in no way reflects the initiatives’ effects on bank lending. We also argue that a large increase in bankreserves need not be inflationary, because the payment of interest on reserves allows the Federal Reserve to adjust short-term interest rates independently of the level of reserves.http://www.newyorkfed.org/research/staff_reports/sr380.pdf
donderdag 6 augustus 2009
De pers heeft het toch gedaan!
Journalisten houden zichzelf graag voor dat ze de economie objectief verslaan. Maar door hun negatieve berichten wakkeren ze de crisis aan.
Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van twee jonge wetenschappers, David Hollanders en Rens Vliegenthart van de Universiteit van Tilburg en die van Amsterdam.
“The influence of negative newspaper coverage on consumer confidence: the Dutch case”, luidt de titel van hun Working Paper dat onlangs verscheen. Daarin bekijken ze de relatie tussen negatieve krantenartikelen over de economie, en het consumentenvertrouwen zoals gemeten door het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Crisisverhalen
Ze gingen als volgt te werk. Allereerst lieten Hollanders en Vliegenthart de computer tellen hoe vaak er tussen 1990 en 2008 in het NRC Handelsblad artikelen stonden die een van de volgende termen bevatten: recessie, economische crisis, economische krimp en economische neergang. Voorpagina-artikelen telden dubbel.
Deze termen bleken in die negentien jaar maar liefst 12.979 maal te zijn gebruikt door NRC-redacteuren in 8.806 verschillende artikelen. Vooral in 1993, 1998 (roebelcrisis), 2001 (11 september), in 2003, eind 2007 (begin kredietcrisis) en eind 2008 (hoogtepunt kredietcrisis) stond de krant vol met crisisverhalen. In de laatste periode overigens verreweg het meest. En op momenten dat het aantal negatieve economische verhalen piekte, belandde het consumentenvertrouwen meestal op een dieptepunt.
Gereedschapkist
Maar dat feit op zich bewijst natuurlijk nog niets. Misschien zorgde het lage vertrouwen wel voor negatief economisch nieuws en vervolgens voor de deprimerende artikelen, in plaats van andersom. Hollander en Vliegenthart trekken hun statistische gereedschapkist open om te onderzoeken wat nu precies wat veroorzaakt.
Ze gebruiken daarvoor het concept van ‘Granger causaliteit’ wat er grofweg neerkomt op vaststellen wat eerst kwam, de negatieve artikelen of het lage consumentenvertrouwen.
De conclusie van de onderzoekers is duidelijk: de slechte artikelen veroorzaakten (mede) het lage vertrouwen. Ze kunnen dit verband zelfs kwantificeren: ieder negatief artikel in NRC Handelsblad zorgde voor een daling van de vertrouwensindex met 0,02 punten.
Daar kunnen de NRC-redacteuren het mee doen. Als ze vijftig keer schrijven over ‘economische krimp’ sturen ze het consumentenvertrouwen van de huidige min 23 naar min 24. De winkeliers zullen het ze niet in dank afnemen.
Gematigde toon
De onderzoekers vinden dan ook dat journalisten zich de resultaten van hun onderzoek ter harte moeten nemen. “Journalisten zouden rekening moeten houden met de onafhankelijke invloed die hun artikelen hebben op consumenten”, schrijven ze.
“Door de negatieve economische ontwikkelingen te versterken, zoals de extreem hoge waarden voor negatieve verslaggeving aan het einde van onze onderzoeksperiode aangeeft, hebben de media bijgedragen aan de daling van het consumentenvertrouwen. In dat geval lijkt een meer gematigde toon gepast”.
Lees hier verder...
Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van twee jonge wetenschappers, David Hollanders en Rens Vliegenthart van de Universiteit van Tilburg en die van Amsterdam.
“The influence of negative newspaper coverage on consumer confidence: the Dutch case”, luidt de titel van hun Working Paper dat onlangs verscheen. Daarin bekijken ze de relatie tussen negatieve krantenartikelen over de economie, en het consumentenvertrouwen zoals gemeten door het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Crisisverhalen
Ze gingen als volgt te werk. Allereerst lieten Hollanders en Vliegenthart de computer tellen hoe vaak er tussen 1990 en 2008 in het NRC Handelsblad artikelen stonden die een van de volgende termen bevatten: recessie, economische crisis, economische krimp en economische neergang. Voorpagina-artikelen telden dubbel.
Deze termen bleken in die negentien jaar maar liefst 12.979 maal te zijn gebruikt door NRC-redacteuren in 8.806 verschillende artikelen. Vooral in 1993, 1998 (roebelcrisis), 2001 (11 september), in 2003, eind 2007 (begin kredietcrisis) en eind 2008 (hoogtepunt kredietcrisis) stond de krant vol met crisisverhalen. In de laatste periode overigens verreweg het meest. En op momenten dat het aantal negatieve economische verhalen piekte, belandde het consumentenvertrouwen meestal op een dieptepunt.
Gereedschapkist
Maar dat feit op zich bewijst natuurlijk nog niets. Misschien zorgde het lage vertrouwen wel voor negatief economisch nieuws en vervolgens voor de deprimerende artikelen, in plaats van andersom. Hollander en Vliegenthart trekken hun statistische gereedschapkist open om te onderzoeken wat nu precies wat veroorzaakt.
Ze gebruiken daarvoor het concept van ‘Granger causaliteit’ wat er grofweg neerkomt op vaststellen wat eerst kwam, de negatieve artikelen of het lage consumentenvertrouwen.
De conclusie van de onderzoekers is duidelijk: de slechte artikelen veroorzaakten (mede) het lage vertrouwen. Ze kunnen dit verband zelfs kwantificeren: ieder negatief artikel in NRC Handelsblad zorgde voor een daling van de vertrouwensindex met 0,02 punten.
Daar kunnen de NRC-redacteuren het mee doen. Als ze vijftig keer schrijven over ‘economische krimp’ sturen ze het consumentenvertrouwen van de huidige min 23 naar min 24. De winkeliers zullen het ze niet in dank afnemen.
Gematigde toon
De onderzoekers vinden dan ook dat journalisten zich de resultaten van hun onderzoek ter harte moeten nemen. “Journalisten zouden rekening moeten houden met de onafhankelijke invloed die hun artikelen hebben op consumenten”, schrijven ze.
“Door de negatieve economische ontwikkelingen te versterken, zoals de extreem hoge waarden voor negatieve verslaggeving aan het einde van onze onderzoeksperiode aangeeft, hebben de media bijgedragen aan de daling van het consumentenvertrouwen. In dat geval lijkt een meer gematigde toon gepast”.
Lees hier verder...
woensdag 8 juli 2009
Banken zitten op hun geld (deel II)
Zojuist kwam de nieuwe weekstaat van de ECB uit. Het is weer erger geworden. Het spaargeld van de Europese banken bij de ECB ( de zgn. deposito faciliteit) staat nu op 316 mld euro. Een nieuw record, want hoger dan de 315 miljard van begin dit jaar.
Van de 442 mld die de ECB twee weken geleden in de economie probeerde te pompen is het grootste deel al weer terug.
Wat kan de centrale bank nu nog doen? De banken omzeilen, en direct aan bedrijven en huishoudens gaan lenen!
Filmje RTL-Z staat hier
Van de 442 mld die de ECB twee weken geleden in de economie probeerde te pompen is het grootste deel al weer terug.
Wat kan de centrale bank nu nog doen? De banken omzeilen, en direct aan bedrijven en huishoudens gaan lenen!
Filmje RTL-Z staat hier
dinsdag 7 juli 2009
Banken zitten op hun geld
De grootste spaarpot van Europa staat in Frankfurt. Maar liefst 236 miljard euro hebben de banken op hun spaarrekening bij de Europese Centrale Bank staan. Het geld ligt daar stof te verzamelen, terwijl de Europese economie om vers krediet schreeuwt.
Gek worden ze ervan, bij de Europese Centrale Bank (ECB). Wat ze ook verzinnen om de banken weer aan het lenen te krijgen, niets helpt.
ECB-president Jean Claude Trichet dacht vorige week het ei van Columbus te hebben gevonden. Hij leende de Europese banken in een keer 442 miljard euro uit. Het hoogste bedrag ooit.
ECB als vuilnisbankDe banken mogen dat geld een jaar lang houden. Als onderpand hoefden ze alleen wat slechte leningen in te leveren, bijvoorbeeld Amerikaans hypotheekpapier. De banken kregen honderden miljarden in ruil voor het vuil uit hun doucheputje. De ECB was de bad bank, de vuilnisbank van Europa geworden.
Natuurlijk rekent de ECB wel rente. Maar het geldende tarief bedraagt 1 procent, dus daar hoefden de banken het niet om te laten. De 442 miljard die uiteindelijk bij de ECB werd opgehaald overtrof de verwachtingen van analisten dan ook ruim.
Lees hier verder...
Gek worden ze ervan, bij de Europese Centrale Bank (ECB). Wat ze ook verzinnen om de banken weer aan het lenen te krijgen, niets helpt.
ECB-president Jean Claude Trichet dacht vorige week het ei van Columbus te hebben gevonden. Hij leende de Europese banken in een keer 442 miljard euro uit. Het hoogste bedrag ooit.
ECB als vuilnisbankDe banken mogen dat geld een jaar lang houden. Als onderpand hoefden ze alleen wat slechte leningen in te leveren, bijvoorbeeld Amerikaans hypotheekpapier. De banken kregen honderden miljarden in ruil voor het vuil uit hun doucheputje. De ECB was de bad bank, de vuilnisbank van Europa geworden.
Natuurlijk rekent de ECB wel rente. Maar het geldende tarief bedraagt 1 procent, dus daar hoefden de banken het niet om te laten. De 442 miljard die uiteindelijk bij de ECB werd opgehaald overtrof de verwachtingen van analisten dan ook ruim.
Lees hier verder...
vrijdag 3 juli 2009
Al meer Almere
De Groene Amsterdammer
Een Hollander met een probleem klimt de dijk op en kijkt uit over het water. Hij ziet geen golven, geen boten, geen aalscholvers. Hij ziet alleen de oplossing voor zijn probleem. Water is potentieel land. En land is ruimte. Ruimte om wegen en spoorlijnen aan te leggen tegen het fileprobleem, ruimte om huizen te bouwen tegen de woningnood en ruimte om kunstmatige natuur te fabriceren. Het water is van iedereen, dus eigenlijk van niemand. Daar kun je mee doen wat je wilt.
Zo doen we het al eeuwen. ‘God schiep de wereld, maar de Hollanders maakten Nederland’, vertellen we sinds de zeventiende eeuw aan iedere buitenlander die een blik op onze dijken en polders werpt. Wat we er niet bij zeggen is dat we het land eerst eigenhandig hebben laten verdrinken. Want God schiep Nederland wel degelijk, maar dan als hoogveenmoeras, met in het midden een gezellig meertje, het Flevomeer. Toen kwamen de Hollanders. Ze groeven sloten en ontwaterden het veen dat subiet inklonk en meters onder de zeespiegel kwam te liggen. In de twaalfde en dertiende eeuw ging het stormen en daarna was er van Gods hoogveen niet veel meer over. Holland was een onbruikbaar merengebied en het Flevomeer was veranderd in de woeste Zuiderzee.
Eeuwen later zijn we nog altijd bezig met het leegpompen van de ondergelopen landjes van onze voorouders. We doen het graag en zijn er buitengewoon trots op. Alles wat nat is moet droog worden.Telkens bedenkt de Hollander weer een nieuw argument om zijn polderdrang te bevredigen. Eerst moesten er dijken komen om de zee buiten te houden. Daarna waren het de landbouw en veeteelt die nieuwe kleigronden nodig hadden, totdat de boeren verdronken in hun melk en we onze voedseloverschotten tegen afbraakprijzen op de wereldmarkt moesten dumpen. Een nieuw argument werd gevonden: overbevolking. Eind jaren zestig van de vorige eeuw gokten demografen op een bevolking van meer dan twintig miljoen in het jaar 2000. Daar moest ruimte voor worden gemaakt in nieuwe steden op pas ingepolderd land. Maar na de introductie van de pil halveerde het geboortecijfer. Nu verwachten de demografen dat de Nederlandse bevolking de komende decennia niet boven de 17,5 miljoen zal komen.
Maar de drang naar pompen en polderen blijft. Gelukkig zijn er altijd weer modieuze redenen te bedenken om water in land te veranderen. Ecologie en duurzaamheid bijvoorbeeld. Of ook helemaal van nu: het wijkenbeleid.Dat moeten in elk geval de termen zijn geweest die door het hoofd van de ambitieuze wethouder van Almere, Adri Duijvestein, spookten toen hij de dijk beklom en over het water van het IJmeer – voorheen deel van de Zuiderzee – staarde. Hij zag geen golven of aalscholvers, maar een gebied met ecologisch verantwoorde wetlands die het water van het Markermeer zouden zuiveren. Hij zag een snelle spoorverbinding met Amsterdam en een duurzame villawijk op een apart eiland, vol met rijke Amsterdammers die het gemiddelde inkomen in de wijken van het armoedige Almere omhoog zouden trekken.Gun Almere nieuw land en de problemen zijn voorbij. Almere 2.0 doopte het lokale bestuur de plannen. Versie 1.0 is mislukt, blijkbaar omdat Almere geen ruimte had om uit te breiden. Met wat extra hectares buitendijkse landwinning komt het toch nog helemaal goed.
Als Duijvestein zich had omgedraaid, daar op die dijk van de Flevopolder, dan had hij misschien de absurditeit van het plan gezien. Een vrijwel lege polder lag daar aan zijn voeten, een vlak landschap met wegen en sloten, zo kaarsrecht dat zelfs Piet Mondriaan er moedeloos van zou worden, een provincie met slechts vijf procent bebouwing, tegen achttien procent in Zuid-Holland.
Het achterland van Almere heeft alles wat een wethouder Ruimtelijke Ordening zich kan wensen. Het is een lege ruimte die smeekt om ordening. Prik ergens de dijk door en je hebt de mooiste wetlands van Europa. De Oostvaardersplassen bewijzen dat het kan. Bouw aan dat nieuwe natte land zoveel villa’s als je wilt. Maak er de duurzaamheidshoofdstad van Nederland van. Los voor het eerst eens een probleem op door land nat te maken, in plaats van water droog. Achthonderd jaar nadat we ons hoogveen lieten verdrinken, moeten we dat toch weer eens aandurven.
Een Hollander met een probleem klimt de dijk op en kijkt uit over het water. Hij ziet geen golven, geen boten, geen aalscholvers. Hij ziet alleen de oplossing voor zijn probleem. Water is potentieel land. En land is ruimte. Ruimte om wegen en spoorlijnen aan te leggen tegen het fileprobleem, ruimte om huizen te bouwen tegen de woningnood en ruimte om kunstmatige natuur te fabriceren. Het water is van iedereen, dus eigenlijk van niemand. Daar kun je mee doen wat je wilt.
Zo doen we het al eeuwen. ‘God schiep de wereld, maar de Hollanders maakten Nederland’, vertellen we sinds de zeventiende eeuw aan iedere buitenlander die een blik op onze dijken en polders werpt. Wat we er niet bij zeggen is dat we het land eerst eigenhandig hebben laten verdrinken. Want God schiep Nederland wel degelijk, maar dan als hoogveenmoeras, met in het midden een gezellig meertje, het Flevomeer. Toen kwamen de Hollanders. Ze groeven sloten en ontwaterden het veen dat subiet inklonk en meters onder de zeespiegel kwam te liggen. In de twaalfde en dertiende eeuw ging het stormen en daarna was er van Gods hoogveen niet veel meer over. Holland was een onbruikbaar merengebied en het Flevomeer was veranderd in de woeste Zuiderzee.
Eeuwen later zijn we nog altijd bezig met het leegpompen van de ondergelopen landjes van onze voorouders. We doen het graag en zijn er buitengewoon trots op. Alles wat nat is moet droog worden.Telkens bedenkt de Hollander weer een nieuw argument om zijn polderdrang te bevredigen. Eerst moesten er dijken komen om de zee buiten te houden. Daarna waren het de landbouw en veeteelt die nieuwe kleigronden nodig hadden, totdat de boeren verdronken in hun melk en we onze voedseloverschotten tegen afbraakprijzen op de wereldmarkt moesten dumpen. Een nieuw argument werd gevonden: overbevolking. Eind jaren zestig van de vorige eeuw gokten demografen op een bevolking van meer dan twintig miljoen in het jaar 2000. Daar moest ruimte voor worden gemaakt in nieuwe steden op pas ingepolderd land. Maar na de introductie van de pil halveerde het geboortecijfer. Nu verwachten de demografen dat de Nederlandse bevolking de komende decennia niet boven de 17,5 miljoen zal komen.
Maar de drang naar pompen en polderen blijft. Gelukkig zijn er altijd weer modieuze redenen te bedenken om water in land te veranderen. Ecologie en duurzaamheid bijvoorbeeld. Of ook helemaal van nu: het wijkenbeleid.Dat moeten in elk geval de termen zijn geweest die door het hoofd van de ambitieuze wethouder van Almere, Adri Duijvestein, spookten toen hij de dijk beklom en over het water van het IJmeer – voorheen deel van de Zuiderzee – staarde. Hij zag geen golven of aalscholvers, maar een gebied met ecologisch verantwoorde wetlands die het water van het Markermeer zouden zuiveren. Hij zag een snelle spoorverbinding met Amsterdam en een duurzame villawijk op een apart eiland, vol met rijke Amsterdammers die het gemiddelde inkomen in de wijken van het armoedige Almere omhoog zouden trekken.Gun Almere nieuw land en de problemen zijn voorbij. Almere 2.0 doopte het lokale bestuur de plannen. Versie 1.0 is mislukt, blijkbaar omdat Almere geen ruimte had om uit te breiden. Met wat extra hectares buitendijkse landwinning komt het toch nog helemaal goed.
Als Duijvestein zich had omgedraaid, daar op die dijk van de Flevopolder, dan had hij misschien de absurditeit van het plan gezien. Een vrijwel lege polder lag daar aan zijn voeten, een vlak landschap met wegen en sloten, zo kaarsrecht dat zelfs Piet Mondriaan er moedeloos van zou worden, een provincie met slechts vijf procent bebouwing, tegen achttien procent in Zuid-Holland.
Het achterland van Almere heeft alles wat een wethouder Ruimtelijke Ordening zich kan wensen. Het is een lege ruimte die smeekt om ordening. Prik ergens de dijk door en je hebt de mooiste wetlands van Europa. De Oostvaardersplassen bewijzen dat het kan. Bouw aan dat nieuwe natte land zoveel villa’s als je wilt. Maak er de duurzaamheidshoofdstad van Nederland van. Los voor het eerst eens een probleem op door land nat te maken, in plaats van water droog. Achthonderd jaar nadat we ons hoogveen lieten verdrinken, moeten we dat toch weer eens aandurven.
donderdag 25 juni 2009
Service van de Fed
Blijbaar hebben ze genoeg medewerkers bij de Fed van New York, om dit soort handige overzichten te maken: alle maatregelen tegen de crisis sinds september 2008!
maandag 22 juni 2009
Stop de crisis!
Weet u wat het is met die crisis? Het zit vooral tussen de oren. De media praten ons aan dat de situatie hopeloos is, door alleen maar slecht nieuws te brengen. Als alle Nederlanders nu eens zouden doen alsof er niets aan de hand is, dan is de hele recessie snel voorbij. We moeten gewoon wat meer vertrouwen hebben.
Vertrouwen. Dat is precies waar de nieuwe website Stopdecrisis.nl op mikt. ‘Door het terugwinnen van vertrouwen zullen consumenten weer geld uitgeven en ondernemers weer investeren’, schrijven de bedenkers van de site verwachtingsvol.
Oprichters zijn oud-minister Willem Vermeend en Henk Keilman, ondernemer en voorzitter van het bestuur van de Nederlandse Vegetariërsbond. ‘De mens heeft de crisis veroorzaakt’, weet Keilman, ‘de mens kan die ook weer oplossen.’
Dat is nog eens logica waar we wat aan hebben. De kleuter heeft de Ming-vaas kapotgegooid, de kleuter kan de scherven dus ook weer lijmen.
Wouter Bos had de eer om de nieuwe website te openen. Er waren hapjes en er was veel champagne, want optimisme moet zwemmen.
De Telegraaf deed enthousiast verslag. De krant is een van de initiatiefnemers van Stopdecrisis.nl. Economie is vertrouwen, en vertrouwen zit tussen de oren. Daarom is een optimistische website het uitgelezen middel om de recessie te bestrijden, denkt men bij De Telegraaf. Dus weg met het slechte nieuws!
Lees hier verder...
Vertrouwen. Dat is precies waar de nieuwe website Stopdecrisis.nl op mikt. ‘Door het terugwinnen van vertrouwen zullen consumenten weer geld uitgeven en ondernemers weer investeren’, schrijven de bedenkers van de site verwachtingsvol.
Oprichters zijn oud-minister Willem Vermeend en Henk Keilman, ondernemer en voorzitter van het bestuur van de Nederlandse Vegetariërsbond. ‘De mens heeft de crisis veroorzaakt’, weet Keilman, ‘de mens kan die ook weer oplossen.’
Dat is nog eens logica waar we wat aan hebben. De kleuter heeft de Ming-vaas kapotgegooid, de kleuter kan de scherven dus ook weer lijmen.
Wouter Bos had de eer om de nieuwe website te openen. Er waren hapjes en er was veel champagne, want optimisme moet zwemmen.
De Telegraaf deed enthousiast verslag. De krant is een van de initiatiefnemers van Stopdecrisis.nl. Economie is vertrouwen, en vertrouwen zit tussen de oren. Daarom is een optimistische website het uitgelezen middel om de recessie te bestrijden, denkt men bij De Telegraaf. Dus weg met het slechte nieuws!
Lees hier verder...
maandag 15 juni 2009
Krugman vreest deflatie
Wie bang is voor inflatie heeft er volgens zijn laatste NYT-column niets van begrepen.
To sum up: A few months ago the U.S. economy was in danger of falling into depression. Aggressive monetary policy and deficit spending have, for the time being, averted that danger. And suddenly critics are demanding that we call the whole thing off, and revert to business as usual.
Those demands should be ignored. It’s much too soon to give up on policies that have, at most, pulled us a few inches back from the edge of the abyss.
donderdag 11 juni 2009
Ergste recessie sinds 1859
De nieuwe voorspelling van De Nederlandsche Bank is uit. De Nederlandse economie krimpt dit jaar met 5,4%, verwacht de Bank. Dat is veel erger dan de 3,6% van 1931, het dieptepunt van de crisis in de jaren dertig!
Wanneer was het nog erger? In 1859, toen de economie met 5,7 % kromp. (zie ook hier)
Wanneer was het nog erger? In 1859, toen de economie met 5,7 % kromp. (zie ook hier)
woensdag 10 juni 2009
vrijdag 5 juni 2009
Alleingang
Als niemand ons een complimentje geeft, dan doen we het zelf maar. Dat moeten de eurocommissarissen gedacht hebben toen ze vorige week een zeventien pagina’s tellende opsomming van de eigen briljante prestaties presenteerden.
Om in de gunst te komen van de eurosceptische kiezer zijn de europarlementariërs deze maand enthousiaste Brussel-bashers geworden. De burger wantrouwt de Europese bestuurders, en op dat sentiment kun je als ambitieuze europarlementariër een mooie verkiezingscampagne bouwen. Complimentjes voor Commissievoorzitter José Manuel Barroso en zijn commissarissen passen daar niet bij.
Dat is bijzonder vervelend voor Barroso, want de Portugees voert in de schaduw van de Europese verkiezingen strijd voor zijn eigen herverkiezing. In oktober loopt zijn vijfjarige voorzitterschap af en hij hoopt nog deze zomer op een nieuw mandaat van de Europese regeringsleiders. Vandaar het rapport met al het moois dat zijn Commissie ons de afgelopen jaren bracht.
Natuurlijk stond Barroso voor ‘grote uitdagingen’, zoals de uitbreiding naar 27 lidstaten, het afwijzen van de Europese grondwet, de kredietcrisis en de recessie. Maar, zo stelt de voorzitter trots: ‘De resultaten van deze Commissie getuigen ervan dat wij hebben vastgehouden aan de kernwaarden en -doelstellingen die de Unie zo succesvol maken.’ Barroso is vooral ‘bijzonder tevreden met onze respons op de economische en financiële crisis’. Zijn Commissie heeft ‘doortastend gereageerd’.
Je moet maar durven. Doortastend was Barroso de afgelopen maanden allerminst. Zijn schuchtere optreden heeft ervoor gezorgd dat Brussel tijdens de crisis tweede viool speelt. Het zijn de nationale overheden die – zonder veel overleg of samenwerking – de crisisbestrijding op zich hebben genomen. Juist toen hij nodig was om de aanpak van de crisis met harde hand te coördineren en opportunisme van nationale regeringen de kop in te drukken, gaf Barroso niet thuis.
Lees hier verder
Om in de gunst te komen van de eurosceptische kiezer zijn de europarlementariërs deze maand enthousiaste Brussel-bashers geworden. De burger wantrouwt de Europese bestuurders, en op dat sentiment kun je als ambitieuze europarlementariër een mooie verkiezingscampagne bouwen. Complimentjes voor Commissievoorzitter José Manuel Barroso en zijn commissarissen passen daar niet bij.
Dat is bijzonder vervelend voor Barroso, want de Portugees voert in de schaduw van de Europese verkiezingen strijd voor zijn eigen herverkiezing. In oktober loopt zijn vijfjarige voorzitterschap af en hij hoopt nog deze zomer op een nieuw mandaat van de Europese regeringsleiders. Vandaar het rapport met al het moois dat zijn Commissie ons de afgelopen jaren bracht.
Natuurlijk stond Barroso voor ‘grote uitdagingen’, zoals de uitbreiding naar 27 lidstaten, het afwijzen van de Europese grondwet, de kredietcrisis en de recessie. Maar, zo stelt de voorzitter trots: ‘De resultaten van deze Commissie getuigen ervan dat wij hebben vastgehouden aan de kernwaarden en -doelstellingen die de Unie zo succesvol maken.’ Barroso is vooral ‘bijzonder tevreden met onze respons op de economische en financiële crisis’. Zijn Commissie heeft ‘doortastend gereageerd’.
Je moet maar durven. Doortastend was Barroso de afgelopen maanden allerminst. Zijn schuchtere optreden heeft ervoor gezorgd dat Brussel tijdens de crisis tweede viool speelt. Het zijn de nationale overheden die – zonder veel overleg of samenwerking – de crisisbestrijding op zich hebben genomen. Juist toen hij nodig was om de aanpak van de crisis met harde hand te coördineren en opportunisme van nationale regeringen de kop in te drukken, gaf Barroso niet thuis.
Lees hier verder
donderdag 4 juni 2009
Bos: Zonder Europa was Nederland nu IJsland
Wouter Bos, tien minuten ondervraagd door CNBC. Prima Engels, trouwens.
woensdag 3 juni 2009
zondag 31 mei 2009
Wouter, wat doe je met ons geld?
Tijdens de recessie moet je niet bezuinigen. Maar direct erna wel. En hard ook. Het kabinet moet nu de plannen maken om straks de begroting weer op orde te krijgen.
Lees hier verder...
Lees hier verder...
Wie redt de dollar?
Het roekeloze Amerikaanse financiële beleid zal eindigen met een val van de dollar, denken veel analisten. Ze hebben de logica aan hun zijde. Maar logisch is de koersontwikkeling van de dollar zelden.
Lees hier verder...
Lees hier verder...
zondag 24 mei 2009
Meer loon
'Gewoon meer loon’. Zo heet de nieuwe actie van de FNV voor een hoger minimumloon voor jongeren. Die verdienen in Nederland veel te weinig. ‘We hebben allemaal last van de kredietcrisis’, zei Jeroen de Glas van FNV Jong vorige week. ‘Maar voor jongeren is het dubbel crisis op dit moment.’
Daarom moet het minimum jeugdloon flink omhoog. Misschien wel met honderd procent. De Glas: ‘Nu verdient een vijftienjarige 2,39 euro bruto per uur. Bruto! Een belachelijk laag bedrag natuurlijk. Dat moet omhoog naar 4,78 euro.’ Gewoon meer loon is dus de harde eis van de vakbond. Op hun website staat het in kapitalen geschreven en met de ‘N’ van loon lekker tegendraads in spiegelbeeld afgedrukt. Want dyslexie is hip. Alle jongeren die kunnen schrijven, worden opgeroepen om een petitie te ondertekenen.
Een verdubbeling van de lonen. Dat is precies wat de Nederlandse jongeren nodig hebben om de economische crisis door te komen. Tenminste, die paar jongeren voor wie na het verdubbelen van de loonkosten nog werk is. Want door de verdubbeling van het minimumloon is er straks natuurlijk voor veel minder jongeren plaats op de arbeidsmarkt. Maar goed, wie nog wel werk heeft, kan in elk geval tijdens het stappen een rondje geven aan zijn werkloze generatiegenoten.
Lees hier verder...
Daarom moet het minimum jeugdloon flink omhoog. Misschien wel met honderd procent. De Glas: ‘Nu verdient een vijftienjarige 2,39 euro bruto per uur. Bruto! Een belachelijk laag bedrag natuurlijk. Dat moet omhoog naar 4,78 euro.’ Gewoon meer loon is dus de harde eis van de vakbond. Op hun website staat het in kapitalen geschreven en met de ‘N’ van loon lekker tegendraads in spiegelbeeld afgedrukt. Want dyslexie is hip. Alle jongeren die kunnen schrijven, worden opgeroepen om een petitie te ondertekenen.
Een verdubbeling van de lonen. Dat is precies wat de Nederlandse jongeren nodig hebben om de economische crisis door te komen. Tenminste, die paar jongeren voor wie na het verdubbelen van de loonkosten nog werk is. Want door de verdubbeling van het minimumloon is er straks natuurlijk voor veel minder jongeren plaats op de arbeidsmarkt. Maar goed, wie nog wel werk heeft, kan in elk geval tijdens het stappen een rondje geven aan zijn werkloze generatiegenoten.
Lees hier verder...
Nederland staat achterin de handelsfile
Waarom hebben juist de Duitse en Nederlandse economie zo te lijden van de kredietcrisis? En waarom worden bedrijven als ASML en ArcelorMittal het hardst getroffen? Het antwoord bestaat uit drie woorden: 'just in time'.
Lees hier verder...
Lees hier verder...
zaterdag 16 mei 2009
Abonneren op:
Posts (Atom)